3826200332

Opracowanie wyników pomiarów:

Metody oszacowania niepewności pomiaru

Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie, w możliwie najbardziej skróconej formie, algorytmów oszacowania niepewności pomiaru, zarówno w przypadku pomiaru bezpośredniego pojedynczej wielkości, jak i w przypadku pomiaru pośredniego, kiedy otrzymanie wartości pomiarowej dla wielkości mierzonej wymaga wykonania pomiarów pośrednich dla kilku innych wielkości, a następnie zastosowania odpowiedniej formuły obliczeniowej wynikającej z modelu przyjętego dla badanego zjawiska. Przedstawione zostały procedury dotyczące najbardziej typowych sytuacji pomiarowych, a ponadto pominięto przypadki charakteryzujące się dużą złożonością obliczeń. Jest to materiał przeznaczony do wykorzystania w laboratoriach studenckich, gdzie należy zastosować zalecane reguły, tak prezentacji wyników pomiarów wyrażanych w odpowiednich jednostkach układu SI (wraz z jednostkami uzupełniającymi układ), jak i podania informacji o wiarygodności wyniku zawartej w oszacowaniu niepewności pomiaru. Opracowanie zawiera dodatkowe informacje mające na celu ułatwienie obliczeń związanych z otrzymaniem wyniku pomiaru oraz oszacowaniem niepewności.

Przedstawione algorytmy oszacowania niepewności standardowych oraz niepewności rozszerzonych dla zadanego poziomu ufności są oparte na zaleceniach ogłoszonych przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną ISO w przewodniku Guide to the Expression of Uncertainty in Measurement (GUM 1995 - polskie tłumaczenie przewodnika wydane przez Główny Urząd Miar w 1999r.), potwierdzonych następnie, w zweryfikowanej postaci, w dokumencie Evaluation of measurement data -Guide to the Expression of Uncertainty in Measurement (GUM 1995 with minor corrections: JCGM 100:2008) wydanym przez Joint Committee for Guides in Metrology skupiającym najważniejsze organizacje metrologiczne z różnych dziedzin.

Opracowanie:

Marek Gajdek Katedra Fizyki Politechnika Świętokrzyska Kielce, 2012