4087490194

rodzaju gramatycznego, strony, trybu i aspektu (czasowniki dokonane i niedokonane).

KOŃCÓWKA WYRAZU. Jego zakończenie podlegające zróżnicowaniu w paradygmacie deklinacyjnym (6 przypadków) i w odmianie koniugacyjnej (czasownik). Np. pisz-esz,

KREATYWNOŚĆ JĘZYKOWA. (ANG. CREATFYE). Umiejętność twórczego korzystania ze znajomości języka, który wykracza daleko poza znajomość języka. Trzeba język czuć, trzeba czuć to, co W. Humboldt nazywał duchem narodu, język jest przejawem tego ducha. Lingwiści niemieccy w XIX wieku uświadomili nam fakt, że język jest i wytworem, i narzędziem całej psychiki człowieka, a nie tylko jego logicznego myślenia.

KWALIFIKATOR. Termin określający dziedzinę użycia danego wyrazu określaną w słownikach. Np.: techn. (techniczny)., książ. (książkowy), hist.(historyczny). KULTURA JĘZYKA. Umiejętność sprawnego, poprawnego i estetycznego posługiwania się środkami językowymi. Także dziedzina działalności językoznawczej zmierzająca do rozwijania tych umiejętności.

LANGIJE. PAROLE. LANGUAGE. Terminy wprowadzone przez F. Saussure'a. Langue to system językowy, parole - język w użyciu, w działaniu, language -całokształt działalności mownej człowieka obejmujący langue - system językowy i parole - użycie systemu (mówienie).

LEKSEM. Wyraz słownikowy, abstrakcyjna jednostka słownika , a nie - tekstu; podstawa podsystemu leksykalno-semantycznego języka wraz z wymienionymi w słowniku znaczeniami.

LEKSYKALIZACJA. Proces językowy, który polega na tym, że przejrzysta pod względem budowy forma rozluźnia swój związek z wyrazem, od którego pochodzi i przekształca się w wyraz o znaczeniu niezależnym od swojej etymologii. Np.: grzeczny jest utworzony od dawnego zwrotu k rzeczy = do rzeczy; bielizna dawniej to, co białe. Leksykalizacja powoduje tworzenie się związków frazeologicznych niepodzielnych znaczeniowo (idiomów), np.:: jeden do Sasa, drugi do Łasa. Dawniej odnosił się do jednej sytuacji, a mianowicie: jedni Polacy byli zwolennikami Augusta II (Sas), a drudzy - zwolennikami S. Leszczyńskiego (Les, Las). Dziś ten frazeologizm pełni funkcje przysłowia stosowanego w bardzo wielu sytuacjach bałaganu, chaosu.

LEKSYKOGRAFIA. 1. Nauka o metodach i technice opracowywania słowników. 2. opracowywanie słowników, słownikarstwo.

LEKSYKOLOGIA. Dział językoznawstwa zajmujący się badaniem wyrazów pod kątem ich znaczenia, użycia, ale i pochodzenia; nauka o słownictwie, tzn. o zasobie wyrazów i związków wyrazowych. Jest teoretyczną podstawą leksykografii. LINGWISTYKA TEKSTU (TEKSTOLOGIA). Współczesny kierunek badań nad językiem. Zainteresowanie gatunkami tekstu oraz życiem wyrazów tekstowych.

14