4461062489

12.

Jakościowe strategie w badaniach pedagogicznych

Badania jakościowe obejmują szereg różnych stanowisk teoretycznych, punktów widzenia, typów, metod i rodzajów badań społecznych, które wywodzą się głównie z socjologii. Analizowane badania wyrastają z nurtu pedagogiki humanistycznie zorientowanej. Ich źródło tkwi w teoriach:

-    interakcjonistycznych;

-fenomenologicznych;

-    hermeneutycznych;

-etnometodologiczn ych;

-krytycznych;

-    konstruktywistycznych.

Należy podkreślić, że wymienione teorie i stanowiska wzajemnie się uzupełniają. Obok wielu odmienności łączy je teza mówiąca o tym, „że świat i obecność w tym świecie są przedmiotem rozumienia, przeżywania i interpretowania"¹.

Ogółem można stwierdzić, że badania jakościowe to „sposoby diagnozowania analizowania zjawisk w ich kontekście historyczno-społecznym i podmiotowym wykorzystujące m.in. podejście fenomenologiczne i hermeneutyczne"² .

Badania jakościowe zalicza się do tzw. badań miękkich, czyli przeprowadzanych za pomocą nieustrukturalizowanych metod i technik badawczych.

Stanisław Palka podkreśla, że za sprawą wspomnianej już interpretacji badacze stosują m.in. empatię, introspekcję, subiektywne podejście, po to, by móc zrozumieć badane osoby, otworzyć się na nie i ich sposób widzenia rzeczywistości³.

12. 1 Typologia badań jakościowych

Do badańjakościowych zalicza się :

-    teorię ugruntowaną i analizę treści, które uważa się za najbardziej dojrzały typ badań jakościowych

-    badania biograficzne,

14

1

B. Smolińska - Theiss, W. Theiss, Badania jakościowe - przewodnik po labiryncie. W: St. Palka (red.), Podstawy metodologii badań w pedagogice, Gdańsk 2010. Pedagogika GWP. s.81.

2

Pedagogika, Leksykon PWN, red. M. Milerski, B. Śliwerski, Warszawa 2000, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 90.

3

B. Smolińska - Theiss, W. Theiss, Badania jakościowe....s.81