5341838728

Regiony wg kryterium statystycznego

W państwach członkowskich UE obowiązują zróżnicowane zasady wewnętrznego podziału terytorialnego.

Polityka strukturalna UE, a zwłaszcza jej aspekt regionalny wymaga dysponowania odpowiednimi, porównywalnymi danymi statystycznymi (dla oceny rozwoju regionalnego)

dla sprawnego zarządzania politykami wspólnotowymi oraz funduszami strukturalnymi, zwłaszcza w zakresie identyfikacji obszarów wsparcia (znaczna cześć pomocy UE nie trafia do państw, ale do regionów).

Aby ujednolicić sposób zbierania danych, które służą do analizy rozwoju regionalnego oraz obiektywnie rozdzielać środki z FS stworzono Nomenklaturę Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych [Statystyczna Nomenklatura Jednostek Terytorialnych] - NUTS (ang. The Nomenclature of Territorial Units for Statistics).

jest to jednolity i spójny schemat podziału struktur terytorialnych państwa członkowskich UE, system ten został wprowadzony w 1988 r. (w ramach tzw. I reformy Delorsa), podział wg NUTS obowiązuje we wszystkich krajach UE.

Klasyfikacja NUTS służy celom statystycznym oraz planowaniu i rozliczaniu środków finansowych FS (pomocy regionalnej)

1) ma zastosowanie w procesie gromadzenia i analizowania danych statystyki regionalnej oraz

udostępniania wyników badań statystycznych w przekrojach terytorialnych, w układzie NUTS powstają regionalne rachunki ekonomiczne (na poziomie NUTS 2 bada się: PKB, WDB, zatrudnienie, place i nakłady inwestycyjne); prowadzona jest także statystyka społeczna (NUTS 3: stopa bezrobocia), statystyka rolnictwa, transportu, energetyki, badań i rozwoju, ochrony środowiska, działalności gospodarczej itd.,

NUTS służy do prowadzenia analiz stopnia rozwoju regionów pod kątem opracowywania programów rozwoju regionalnego (dotyczy to zwłaszcza raportów KE, która co 3 lata sporządza, w przekrojach NUTS, okresowy raport nt. spójności społeczno-gospodarczej regionów).

2) klasyfikacja NUTS służy również kształtowaniu regionalnej polityki strukturalnej UE

jest podstawą określenia obszarów wsparcia, tj. identyfikacji obszarów uprawnionych do uzyskania wsparcia w ramach polityki regionalnej (strukturalnej) UE,

wg jednostek NUTS dzielone są środki FS (szacowane są maksymalne poziomy pomocy ze środków FS na rzecz obszarów wsparcia).

Klasyfikacja NUTS dzieli kraje członkowskie UE na hierarchicznie zazębiające się jednostki terytorialne

>    NUTS jest klasyfikacją hierarchiczną, uwzględniającą 5 poziomów:

3 poziomy regionalne (NUTS 1,2, 3)

2 poziomy lokalne (NUTS 4 i 5)

>    cechą klasyfikacji NUTS jest jej hierarchiczność (segmentacja) - regiony typu NUTS 1 składają się z pewnej liczby jednostek NUTS 2, a te z kolei - z pewnej liczby jednostek NUTS 3, itd.

Najważniejsze są poziomy NUTS 2 i NUTS 3 - na tych poziomach prowadzona jest polityka strukturalna (jedn. te są głównymi adresatami polityki strukturalnej)

w latach 2000-06 na poziomie NUTS 2 wprowadza się większość rozwiązań polityki regionalnej, w tym wspierane są obszary problemowe o niskim poziomie rozwoju (dla jednostek typu NUTS 2 odbywa się kwalifikacja do Celu 1), na poziomie NUTS 3 - wspierane są obszary wymagające restrukturyzacji (Cel 2) oraz regiony przygraniczne.