5341838773

b>

Rys. 1.3. Oznaczenie stopów aluminium do przeróbki plastycznej: a) numeryczne, b) według

składu chemicznego [6, 7,11]

Poniżej scharakteryzowano podstawowe właściwości i zastosowania poszczególnych grup stopów aluminium do przeróbki plastycznej [2,4,11,12]:

• Stopy aluminium z miedzią i magnezem (grupa 2xxx)

W praktyce stosowanych jest niewiele dwuskładnikowych stopów Al-Mg. Zastosowanie w tego typu stopach niewielkich dodatków Pb i Bi polepsza ich skrawalność ułatwiając proces tworzenia wiórów. Stopy z dodatkiem Mn, Zr i Ti cechuje duża wytrzymałość na rozciąganie oraz pełzanie w podwyższonej temperaturze, a także wysoka odporność na obciążenia dynamiczne w niskiej temperaturze. Dzięki tym cechom oraz dobrej spawalności stosowane są na zbiorniki paliwa pocisków rakietowych oraz statków kosmicznych. Stopy aluminium z Cu i Mg z dodatkiem Mn albo Fe, lub Si nazywane są duraluminium lub duralami miedziowymi. Zwiększenie stężenia Cu oraz Mg powoduje podwyższenie właściwości wytrzymałościowych i zmniejszenie właściwości plastycznych oraz podatności durali na obróbkę plastyczną. Stopy Al z Cu i Mg są poddawane obróbce cieplnej polegającej na wyżarzaniu ujednorodniającym, rekrystalizującym i przede wszystkim na utwardzaniu wydzieleniowym. Przesycanie odbywa się w temperaturze ok. 490^-510°C natomiast starzenie może być naturalne lub sztuczne w temperaturze 170-^190°C. Właściwości wytrzymałościowe durali miedziowych można zwiększyć przez obróbkę plastyczną na zimno ze stopniem zgniotu 3-^5%, wykonywaną zwykle po starzeniu samorzutnym. Durale miedziowe są stosowane na elementy maszyn, pojazdów mechanicznych, taboru kolejowego, samolotów, a także w budownictwie. Ich zastosowanie jest jednak ograniczone z powodu obniżonej odporności na korozję.

18