Para „3”
Pięć filarów wiary
Każdy muzułmanin ma do wypełnienia określone obowiązki:
1) wyznanie wiary w jednego Boga (szahada),
2) modlitwę (sałat),
3) jałmużnę (zakat),
4) post (saum),
5) pielgrzymkę do Mekki (hadżdż).
Praktyka religijna muzułmanów opiera się na tak zwanych pięciu flarach islamu (arkan), czyli obowiązkowych rytuałach, które podkreślają przede wszystkim spójność muzułmańskiej wspólnoty (ummy) oraz określają powszechne obowiązki wobec Boga i bliźnich
Trzecim filarem islamu jest obowiązek płacenia jałmużny (zakat). Pierwotnie zakat był dobrowolnym datkiem składanym jako przejaw pobożności, jednak już w początkowym okresie islamu przekształcił się w powszechnie obowiązujący, uregulowany prawem system opłat. Wywodzi się on z obowiązku każdego muzułmanina do dzielenia się swoim bogactwem z mniej zamożnymi bądź znajdującymi się w potrzebie współwyznawcami. Zakat jest zatem obowiązkiem religijnym i różni się od dodatkowych dobrowolnych datków zwanych sadaka, które są chwalebne, ale nieobowiązkowe. Sam Koran nie mówi nic konkretnego o wysokości i częstotliwości datków, podkreśla natomiast wartość dawania i wewnętrzne nastawienie obdarowującego, za najwartościowsze uznając ciche dawanie, które nie podlega podejrzeniu o wyniosłość i nie zawstydza obdarowywanego. Z czasem w islamie rozwinął się ściśle określony system opłat na cele socjalne — nakładanych na rozmaite dobra, takie jak płody rolne, zwierzęta hodowlane, metale szlachetne, a także towary handlowe — oraz naliczanych w różnej wysokości opłat od majątku. Wśród beneficjentów tych datków znajdują się różne grupy, wśród których na pierwszym miejscu wymieniani są biedni i potrzebujący, ale uwzględnia się także sieroty, chorych, pielgrzymów i podróżnych, dłużników i dobrowolnych bojowników religijnych. W początkowym okresie istnienia islamu część funduszy przeznaczano również na wykup niewolników i jeńców. Współcześnie zakat jest połączeniem obowiązku religijnego z rozwiniętym ustawodawstwem socjalnym. Nastawieni politycznie muzułmanie traktują zakat jako udaną próbę sformalizowania odpowiedzialności społecznej, poprzedzającą nowoczesne rozwiązania socjalne w państwach opiekuńczych.
źródło: M. Hattstein, P. Delius, Islam. Historia, sztuka i architektura, Wyd. Buchmann, 2012, ISBN 978-83-7670-289-6, s. 20-21.
Dobroczynność w stosunku do człowieka, w najszerszym znaczeniu tego słowa, jest kamieniem węgielnym islamskiego społeczeństwa i stałym tematem w naukach Koranu. Istnieją dwa rodzaje datków w islamie: obowiązkowe i dobrowolne. Pierwszy jest nazywany Zakat, a drugi Sadaąah. Pojęcie Zakat nie było całkiem nowym pojęciem w islamie. Podobne
Projekt współfinansuje
MIASTO
STOŁECZNE
WARSZAWA
Materiał przygotowany w ramach programu Centrum Edukacji Obywatelskiej „Cztery strony Warszawy. Młodzi przewodnicy po wielokulturowej Warszawie", dofinansowanego ze środków Urzędu m.st. Warszawy.