Wprowadzenie do ewaluacji
Do czego zatem mogą przydać się wyniki ewaluacji?
■ Doskonalenie programu/projektu. To najważniejszy obszar możliwych zastosowań wyników ewaluacji. Mogą one służyć do podejmowania decyzji związanych z bieżącym wdrażaniem programu/projektu, jak również wspomagać optymalizację jego kolejnych edycji (modyfikacja celów, redefinicja grupy docelowej, optymalizacja działań).
■ Projektowanie nowych programów/projektów i działań. Znajomość mechanizmu działania programu/projektu, wsparta innymi rodzajami wiedzy płynącej z zarządzania nim oraz z bezpośredniego doświadczenia, może wspomóc planowanie nowych kierunków interwencji (unikanie rozwiązań, które się nie sprawdziły, wykorzystywanie tych, które przyniosły zadowalające efekty).
■ Upowszechnianie wiedzy płynącej z ewaluacji wśród partnerów społecznych, współpracujących w ramach programu/projektu. Wnioski z ewaluacji mogą podnieść jakość działań prowadzonych w ramach programu/projektu przez podmioty współpracujące, przyczyniając się do wzrostu skuteczności wspólnie podejmowanych aktywności.
■ Rozwój organizacji/instytucji prowadzącej ewaluację. Uczestnictwo w procesie ewaluacyjnym rozwija kompetencje ewaluacyjne pracowników organizacji/instytucji. Sprzyja również szerszą refleksji nad funkcjonowaniem organizacji i usprawnianiem sposobów jej działania. Ewaluacja to także dobra okazja do nawiązania relacji z beneficjentami, partnerami projektu, lokalnymi liderami oraz do wzmocnienia wizerunku organizacji jako organizacji uczącej się i zorientowanej na potrzeby swojego środowiska.
Wyróżnia się dwa rodzaje ewaluacji w zależności od pozycji ewaluatora względem ocenianego projektu. Pierwszy z nich to ewaluacja zewnętrzna, w której ewaluator jest niezależny od podmiotu realizującego projekt. Drugi to ewaluacja wewnętrzna, w której ewaluator jest związany z podmiotem realizującym projekt.
W przypadku projektów dofinansowanych przez NBP ewaluacja zewnętrzna to ewaluacja wykonywana przez podmioty zewnętrzne, niezależne od NBP i realizatorów projektu.
Gdy ewaluacja dokonywana jest przez podmiot, który otrzymał środki NBP na realizację projektu, mówimy o szczególnym rodzaju ewaluacji wewnętrznej, czyli autoewaluacji. Autoewaluacja może być prowadzona przez osoby bezpośrednio zaangażowane w realizację projektu, jak również przez innych pracowników projektodawcy, niezwiązanych z projektem. Może także zostać zlecona przez projektodawcę - w całości lub części - ewaluatorom zewnętrznym (podmiotom lub osobom).
Poradnik dla Wnioskodawcy :Jak przygotować dobry projekt, a potem przeprowadzić jego ewaluację