Aby zapobiec wyciekaniu wody, stosuje się u-szczelnienie wału pompy w postaci pierścieni grafitowych, gumowych lub tekstolitowych dociskanych spręiyna do powierzchni oporowej wirnika pompy lub korpusu. Uszczelnienia takie wykonywane sy w postaci wkładek wciskanych w korpus pompy.
Wał pompy wodnej jest ułoży skowany w dwóch łożyskach tocznych uszczelnionych gumowymi u-szczelniaczemi pierścieniowymi (typu Simmera).
W wielu silnikach, zwłaszcza samochodowych, stosowane sy specjalne złożenia łożyskowe, w których wałek pompy stanowi bezpośrednio wewnętrzny bieżnię dwóch łożysk kulkowych. Zewnętrzny bieżnię tych łożysk stanowi tuleja wdskana w korpus pompy. Złożenia takie sy zamknięte gumowymi pierścieniami uszczelniajycymi i wypełnione smarem wystarczajycym na cały okres pracy łożyska.
Do napędu pompy za pomocy paska klinowego na wałku jest zamocowane koło pasowe. Na tym samym wałku jest również mocowany kilkułopatkowy wentylator osiowy, wymuszający intensywny przepływ powietrza przez chłodnicę. Wentylator musi być tak dobrany do silnika, aby umożliwiał jego pracę w najtrudniejszych warunkach. Dla silników ciągnikowych będzie to praco w okresie upalnego leta przy napędzie maszyn stacyjnych, wykorzystujących pełny moc silnika. Dla samochodów jazda pod górę z mały prędkością.
Przy sztywnym połączeniu wentylatora z kołem napędowym, wentylator cały czas pracuje z maksymalny wydajnością, niepotrzebnie zużywając moc podczas pracy w korzystniejszych warunkach.
Dlatago w nowoczesnych konstrukcjach silników stosuje się rozłyczatne napędy wentylatorów.
W układach takich wentylator jest połączony z napędem poprzez sprzęgło elektromagnetyczne włączane czujnikiem umieszczonym w chłodnicy lub poprzez sprzęgło hydrokinetyczne, którego stopień napełnienia, a co za tym idzie i prędkość obrotowa sy samoczynnie regulowane odpowiednio do wymaganej intensywności chłodzenia.
Ponieważ napęd wentylatora pochłania 4—>6% mocy silnika, zastosowanie regulowanej prędkości wentylatorów przynosi znaczne korzyści ekonomiczne, zwłaszcza w silnikach o większej mocy.
Wirniki wentylatorów sy wykonywane z blachy lub z tworzyw sztucznych.
Wirniki blaszane mogą być wytłaczane w całości lub budowane jako łączone — wówczas wytłoczone kształtowe łopatki przyniłowane sy do wykonanego z grubej (4-—6 mm) blachy krzyżaka.
W celu zwiększenia sprawności wentylatora wirnik jego pracuje w tunelu, najczęściej przymocowanym do chłodnicy.
Silniki ciągników, samochodów i maszyn roboczych pracują w bardzo zmiennych warunkach ob-
OBIEG WODY PRZY ZIMNYM SILNIKU
OBIEG WODY
PRZY NAGRZANYM SILNIKU
Ryś, 7.9. Zasada działania termostatu
ODPŁYW DO CHŁODNICY
DOPŁYW WODY Z GŁOWICY SILNIKA