2808185737

I rozbiór Rzeczpospolitej Obojga Narodów.

Rosja wahała się czy zawrzeć sojusz z Austrią i Prusami., gdyż Katarzyna II chciała przyłączyć całą Rzeczpospolitą Obojga Narodów do Rosji, jednak ostatecznie zdecydowała się na podpisanie traktatu.

Do Rosji przyłączono Księstwo Kurlandii ze stolicą w Mittawie (dzisiejsza zachodnia Łotwa) - w 1763 roku Katarzyna II zmusiła do ustąpienia księcia Kurlandii - Karola Fryderyka (syna Augusta III Sasa) i przekazała Księstwo Bironowi, który wrócił do Kurlandii po śmierci Anny Iwanownej. Ten z kolei oddał tron swojemu synowi - Piotrowi; Piotr w 1795 roku zrzekł się księstwa na rzecz Rosji).

W1763 roku zmarł August III Sas, Katarzyna wysłała do Polski wojska rosyjskie i posła - dyplomatę Repnina. Zmusił on dyplomatów do osadzenia na tronie Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764 rok). Za oficjalny powód ingerencji rosyjskiej ogłoszono fakt, że w Polsce szlachta innowiercza (dyzunici, dysydenci - nie przyjęli unii brzeskiej) nie ma takich samych praw jak szlachta polska.

W 1764 roku Sejm Koronacyjny nie uległ żądaniom Katarzyny II i nie przyznał równouprawnienia prawosławnym, w związku z tym Repnin po raz kolejny zażądał zrównania praw i przywilejów.

W Warszawie zawiązała się konfederacja przeciwko królowi, Repnin rozkazał porwać senatorów sprzeciwiających się Katarzynie II (należeli tutaj m.in. biskup Kijowa - Załuski, biskup Kajetan Sołtyk, Wacław Rzewuski i jego syn Seweiyn Rzewuski) i wywieźć ich do Kaługi.

Podczas Sejmu Czteroletniego 1768-1772 zdecydowano się przyjąć żądania Katarzyny II, ale wówczas pojawił się kolejny problem - w Barze na Podolu zawiązała się konfederacja barska popierana przez Francję i Turcję.

Rosja działała wieloetapowo, Katarzyna II postanowiła doprowadzić do powstania chłopskiego na Ukrainie Prawobrzeżnej i osłabić tym samym siły, które mogłyby wesprzeć konfederatów.

W końcu doszło do powstania chłopskiego zwanego w historii koliszczyzną hajdamaszczyzną. Jego przywódcami byli Maksym Żeleźniaki Iwan Gompa. W1768 roku doszło do rzezi Polaków i Żydów w Humaniu i okolicach (terytorium Ukrainy Prawobrzeżnej). Jednym z powodów wybuchu powstania był fanatyzm religijny, prozelityzm konfederatów barskich Do przyczyn społecznych można zaliczyć wyzysk chłopa uciskanego przez polskich ziemian. Powstańcy byli wobec nich bardzo okrutni. Skutków powstania zaczęła obawiać się Katarzyna II (dostrzegła możliwość rozprzestrzenienia się powstania na tereny rosyjskie), dlatego wsparła wojska rzeczpospolitej i wspólnymi siłami doprowadzono do stłumienia buntu. Gompa został schwytany i skazany przez Polaków na śmierć poprzez poćwiartowanie, natomiast Żeleźniak obatożony i zesłany do Nerczyńska.

W 1768 roku wybuchła wojna rosyjsko - turecka, która była elementem polskiej polityki Imperium Osmańskiego. W historiografii tureckiej konflikt ten nazywany jest “wojną polską". Turcja po pokoju belgradzkim przez 30 lat nie angażowała się w żadne działania wojenne. W 1768 roku zażądała od Rosji w formie ultymatywnej wycofania się z terytorium Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Rosja jednak nie zamierzała spełnić żądania i wypowiedziała wojną. Głównodowodzącym wojsk rosyjskich został mianowany Piotr Rumiancew, który najpierw podbił Księstwa Naddunajskie (Mołdawię i Wołoszczyznę). W 1759 roku z Kronsztadu wypłynęła flota rosyjska, która okrążyła Europę, po drodze udzielając pomocy powstańcom greckim W 1770 roku Rumiancew zdobył Krym i przekroczył rzekę Dunaj. 9 czerwca 1774 roku podpisano korzystny dla strony rosyjskiej pokój w Kuczuk-Kainardża (terytorium dzisiejszej Bułgarii). Była to pierwsza tak poważna wygrana