„Polski słownik archiwalny" (1974r. Reprint 1980r. s. 47)
"Kształtówanie narastającego zasobu archiwalnego- oddziaływanie władz archiwalnych na twórców zespołów przez instruktaż i nadzór w celu zabezpieczania materiałów archiwalnych
0 wartości trwałej."
okres po 1945r-> odzyskane ziemie-> systematyzacja archiwaliów
Kształtowanie n.z.a. odbywa się na przedpolu archiwalnym (dalszym <kancelaria/biurowość>
1 bliższym <archiwa zakładowe/składnice akt >)
-do trwałego przechowywania wybiera się 20%-40% materiałów
Powiedzmy sobie jasno, że ogromny wpływ na to co zostanie zakwalifikowane do materiałów archiwalnych mają archiwiści, stąd uwaga, iż:
-XX lecie m,w. istniały szkoły kształcące kancelistów,
-po 1945r: „archiwiści" powoływani z klucza partyjnego,
-obecnie na zachodzie istnieją bardziej zaawansowane standardy.
Kształtowanie narastającego zasobu archiwalnego dotyczy oczywiście tylko narastającego zasobu archiwalnego (w archiwum mówimy już tylko o opracowaniu).
Inne formy kształtowania mz.a.:
a. rozbudowane, wynikające z nowych potrzeb:
selekcja,
nadzór nad kancelarią (uzgadnianie przepisów kanc. i ar eh.), nadzór nad brakowaniem,
b. wynikające z wcześniejszej definicji:
nadzór nad archiwami bieżącymi (wizytacje, kontrole), doradztwo (dawniej: instruktaż, szkolenie )
- szkolenie.
Selekcja archiwalna jest ciągłym i powtarzalnym (dokonuje się na każdym etapie tworzenia dokumentacji) procesem naukowej oceny wartości źródłowej dokumentacji, przy zastosowaniu metod naukowych (narzędzi i procedur).
Selekcja:
-w biurze jak i w archiwum historycznym i bieżącym,
-naukowość oceny musi mieć naukowe podstawy i naukowe metody (kwerenda, naukowa weryfikacja, kilka źródeł jako podstawę),
-zawsze zaczynamy od przepisów regulujących.
ang. - appraisal, archival sampling,
franc- tri, (triage-wybieranie, sortowanie), evaluation,