Pierwszy sondaż przeprowadzono w Polsce w 1956r. przez prof. Nowaka wśród studentów. Wyniki zostały opublikowane w 1991r. Początkowo badania opłacało państwo i oczekiwało konkretnych wyników. Instytucje do badań to Ośrodek Badania Opinii Publicznej oraz Badań Prasoznawczych, a także Centrum Badań Opinii Publicznej. Przed 89 rokiem samodzielność ich była hamowana przez rządy komunistyczne później przez właścicieli i sponsorów.
Ośrodek Badania Opinii Publicznej Ośrodek Badań Prasoznawczych w Krakowie Centrum Badania Opinii Społecznej
Do 1989 roku ograniczenia wypływały ze strony rządu komunistycznego, obecnie ze strony sponsorów i właścicieli.
Szczególny sposób badania opinii, postaw, wartości i aspiracji przy pomocy wywiadów z konkretnymi ludźmi, które oparte są o przygotowane wcześniej kwestionariusze. Prowadzony jest z uwzględnieniem zasad postępowania dzięki czemu możliwe jest uzyskanie wiarygodnych informacji.
Jest on jedną z metod badań socjologicznych polega na stawianiu pytań tak by najlepiej docierały do zjawisk społecznych.
Należy sformułować problem badawczy, wysunąć hipotezy, przygotować narzędzia badawcze, zrobić dobór próby, przeprowadzić badania pilotażowe, po czym przystąpić do badań empirycznych.
Jeśli badania dotyczą wielkiej społeczności to w badaniach nie uczestniczą wszyscy, a jedynie przedstawiciele zbiorowości, którzy znaleźli się wtzw. Próbie reprezentacyjnej. Powinna być ona identyczna pod względem struktury z całą społecznością i stanowić statystyczną reprezentację całości.
Dobór jest losowy zgodny z zasadą, że wszyscy mają jednakowe szanse do wzięcia udziału w próbie. Istnieją szczególne sposoby doboru reprezentacji:
- wybór z listy ( co setny, co tysięczny itd. )
- wybór stratyfikowany ( uwzględnia kategorie społeczne np. renciści)
- wybór proporcjonalny ( szczególne traktowanie ze względu na wiek, płeć czy wykształcenie)
- wybór terytorialny ( miasta, ulice dzielnice )
1