13.10.2005
Transport - działalność człowieka, której celem jest pokonywanie przestrzeni.
W znaczeni u funkcjonalnym, transport jest to działalność mająca na celu przemieszczanie ładunku i osób (zmiana ich miejsca w przestrzeni)
W znaczeniu ekonomicznym, transport to odpłatne świadczenie usług polegających na przemieszczeniu ładunku i osób oraz usług pomocniczych bezpośrednio z nim związanych.
Z odpłatnego charakteru usług transportowych wynikają:
T Konieczność organizacyjnego wyodrębnienia podmiotów świadczących ta usługę X Konieczność technicznego wyodrębnienia tej działalności X Konieczność ekonomicznego wyodrębnienia tej działalności Cechy produkcji transportowej:
I. Produkt działalności transportu i łączności stanowi usługę i nie ma samoistnego bytu rzeczowego. Skutkiem tego jest jednoczesność produkcji i konsumpcji, usług transportu i łączności. Usługa zostaje od razu skonsumowana w chwili jej wyprodukowania.
II. Przedmiot przewozu (ładunki i pasażerowie)
III. Wszystko jest w ruchu (siła robocza, urządzania). Produkcja ma charakter przestrzenny. Produkcja transferowa - ma charakter cykliczny. Odbywa się powtarzającymi się falami - proces transportowy.
Proces transportowy - jest to stanowiący jedna całość ciąg czynności transportowych koniecznych do przemieszczania ładunków i osób.
Czynności transportowe:
1) Zapewnienie i utrzymanie drogi, po której porusza się środek transportu
2) Związane z utrzymaniem gotowości technicznej środków transportu
3) Zapewnienie przemieszczenia, bezpieczny i sprawny ruch środków transportu
4) Poprzedzające przemieszczenie - czynności początkowe. Następujące po przemieszczeniu -czynności końcowe (roboty ładunkowe, manewry środków transportu, czynności związane ze składowaniem ... )
5) Zorganizowanie transportu (czynności spedycyjne)
Gospodarcze funkcje transportu:
Pełni rolę usługową i samodzielną:
a) Funkcje gospodarcze - przyspiesza wzrost gospodarczy
b) Jest niezbędnym elementem umożliwiającym kooperację przemysłu
c) Jest nieodzownym warunkiem istnienia rynku towarowego i całej gospodarki rynkowej
d) Jest ważnym czynnikiem zacieśnienia więzi (politycznych kulturowych, naukowych)
e) Jest ważnym czynnikiem w rozwoju ruchu turystycznego
f) Pełni role w dziedzinie obronności kraju Podział transportu:
X W przekroju pionowym(gałęzie transportu)
J W przekroju poziomym (rodzaje transportu)
Kryteria podziału na gałęzie:
1) Środowisko, w którym odbywa się ruch środka transportu:
I. Transport lądowy (drogowy - samochodowy, kolejowy)
II. Transport wodny (morski, wodny śródlądowy)
III. Transport powietrzny
IV. Transport przesyłowy (rurociągowy, przewodowy, taśmo - rurociągowy)
Podział na rodzaje:
I. Kryterium przedmiotu przewozu u Towarowy