Wykład 6
Różnorodność receptorów dla antygenów
Na każdy pojedynczym limfocycie B występują tego samego rodzaju receptory dla antygenu - 1 limfocyt B ma immunoglobuliny powierzchniowe jednej klasy i o jednej swoistości. Kompleks (lub kontrast?) limfocytów B z antygenem powoduje, że aktywacja polega na rozpoznaniu antygenu przez receptory immunoglobulinowe i utworzeniu interakcji w wyniku komplementamości pomiędzy miejscem rozpoznającym antygen a epitopem antygenu. Zatem aktywacji ulega tylko ten limfocyt B, który posiada antygeny i receptory swoiste dla danego antygenu. Dochodzi do proliferacji tego wyjściowego limfocytu B, po pewnej liczbie rund proliferacyjnych limfocyty B różnicują komórki produkujące przeciwciała oraz różnicują komórki pamięci. Limfocyty T tak samo- w wyniku aktywacji różnicują komórki efektorowe i komórki pamięci. Komórkami efektorowymi są komórki plazmatyczne które produkują przeciwciała, które są wydzielane na zewnątrz komórki i rozprowadzane drogą układu krwionośnego.
Podstawowa struktura receptora dla antygenu limfocytu B- występują fragmenty które charakteryzują się bardzo dużą zmiennością sekwencji aminokwasów pomiędzy komórkami w tym samym osobniku i pomiędzy limfocytami pomiędzy różnymi osobnikami. Dodatkowo oprócz tego kompleksu receptorowego po chwili rozpoznania antygenu przez immunoglobulinę powierzchniową w aktywacji limfocytów B bierze tzw kompleks koreceptorowy limfocytów B do którego wchodzi szereg białek: CD21, CD19 i CD81. CD21 jest to receptor dla dopełniacza bierze udział w stabilizacji wiązania pomiędzy receptorem dla antygenu kiedy rozpoznaniu ulega kompleks antygen-dopełniacz. Podstawowa transdukcja sygnału białek dodatkowych (dimerów immunoglobulin apl) polega na aktywacji kinaz tyrozynowych z rodziny FRC. Różnice w sygnalingu limfocytów B i limfocytów T polega na udziale kinaz tyrozynowych z innej rodziny - u limfocytów T dochodzi do aktywacji kinaz tyrozynowych z rodziny LCH, a u limfocytów B z rodziny FRC- fosforyłują tyrozynę w sekwencjach części cytoplazmatycznych białek Iga IgP zawierających dużo cząsteczek tyrozyny. W wyniku aktywacji kinaz tyrozynowych dochodzi do aktywacji różnych szlaków transdukcji sygnału z udziałem białek G związanych z rozkładem fosfolipidów błonowych z udziałem fosfatazy tyrozynowej i aktywacją białkowej kinazy C i to prowadzi do aktywacji czynników transkrypcyjnych, które prowadzą do sekwencji różnych genów potrzebnych, aby komórka weszła w cykl komórkowy, żeby produkowała białka potrzebne do podziału tych komórek, oraz białka potrzebne do produkcji immunoglobulin do komunikowania komórki efektorowej.
Limfocyty B są komórkami, które za pośrednictwem receptorów bonowych rozpoznają antygeny o różnej strukturze chemicznej: są to białka, polisacharydy, lipopolisacharydy. Odpowiedź limfocytów B której skutkiem będzie produkcja przeciwciał jest różna w zależności od antygenu, który rozpoznawany jest przez immunoglobuliny powierzchniowe. Limfocyty B odpowiadają na antygeny białkowe w szlaku nazywanym - aktywacją zależną od grasicy- tak naprawdę zależnym od aktywacji limfocytów B- ten sposób aktywacji uzależniony jest od interakcji aktywowanego limfocytu B z limfocytem Th. Limfocyt B aby produkowała przeciwciała przeciwko antygenowi wymaga do procesu aktywacji współpracy z limfocytami Th. W odpowiedzi na białka polimeryczne obecność limfocytów Th jest obligatoryjna. Nie jest obligatoryjny bezpośredni kontakt pomiędzy limfocytem B a limfocytem Th natomiast porzebna jest obecność cytokin produkowanych przez limfocyty Th. Rodzaj odpowiedzi na antygeny niebiałkowe tak naprawdę nie został poznany.