Systematyka poj�cia na egzamin z wyk�ad�w (6)

Czterodzielna rozłupnia, rozpadająca się na czteiy pojedyncze owocki Kwiaty

[wiaty zebrane w kwiatostan zwany koszyczkiem na rozszerzonym szczycie pędu - płaskim łub wypukłym osadniku, przez co powstają bardz-o gęste kwiatostany imitujące kwiat, otoczone okrywą hstków zwykle łuskowatych. Zewnętrzne kwiaty często znacznie większe od wewnętrznych i posiadają koronę grzhiecistą (kwiaty języczkowe), wewnętrzne mniejsze i o symetrii promienistej (kwiaty rurkowe). Pręciki zrośnięte są zawsze pylnikami w rurkę, nitki wolne. Kwiaty mogą być dwuplciowe, jsdnopłciowe łub płonę Są one zazwyczaj pizcdpiątns.

?r3oq

2- xj - azewy, rzadko drzewa.

Zćry kie 4-kanciasta, krawędzie są wzmocnione pasmami zwaicicy (kolenchymy).

Uhstmems nakrzyżległe, liście gruczołowato owłosione, aromatyczne.

Enrity

Mniej więcej wyraźnie grźbieciste łub prawie promieniste. Kielich zrosłodziałkowy', dwawargowy lub promienisty, 5-ząbkowy. Korona 2-wargowa, warga górna 2-dzielna, powstała ze zrośnięcia 2 płatków; warga dolna 3-dzielna, powstała przez zr ost 3 płatków; niekiedy tylko 1 war ga - dolna j est dobrze wykształcona. 4 pręciki, nierównej długości, dwusiłne (wyjątkowo u szałwii i rozmarynu występują tylko 2 pręciki). Słupek zwykłe 2-kiotny, zalążma złożona z 2 owocolistków, już w czasie kwitnienia głęboko przedzielona fałszywą przegr odą na 4 guzki, w śr odku których osadzona jest s^jka słupka o 2-dzrelnym znamieniu U podstawy załążni znajduje się prerścreniowaty miodnik. Kwiatostany w postaci wierzchołek dwudzielnych łub skrętek podwójnych, często zebrane w kłosowate łub w główkowate skupienia.

Owoc

\ ■

Schemat budowy kwiatu rurkowatego:

A - zalążma

B - korona kwiatu

C - pręciki zrosłe w rurkę wokół

słupka

D - szyjka i znamię słupka

Schemat budowy kwiatu języczkowego. A -zalążnia B - puch kielichowy'

C - pręciki zrosłe w rurkę wokół słupka D - płatki korony przekształcone w języczek E-słupek

_L Liiiaceae - Kwiaty

Wy starują pojedynczo lub w gronach, wiechach, czasem w pozornych bałdachach. Złożone są z dwu trójkrotnych okółków' barwnego okwiatu, niezróżnicowanego na kielich i koronę Listki okwiatu są w r óżnym stopniu zr ośnięte (zimowit) lub całkiem wolne. Posiadają dwa trójkrotne okółki pr ęcików i jeden górny słupek, zrośnięty' z trzech owocolistków z trójkomorową zalążnią. U starszych, ewolucyjnie form szyjki słupka są wolne, u młodszych zrośnięte w jedną.

•    Kwiaty są owadopylns. Rolę powabni spełnia barwny okwiat. Kwiaty mogą wydzielać olejki lotne. Miodniki znajdują się na przegrodach zalążni, a nektar przesącza się na zewnątrz przez wąskie kanaliki, mogą być także położone u podstawy listków okwiatu. Kwiaty osiągają czasem potężne rozmiary, nadając wielu gatunkom znaczenie ogrodnicze.

Biotop

Torebka łub jagoda. Znajdujemy tutaj torebki pękające wzdłuż przegród np. u zimowita oraz torebki pękające pośrodku pomiędzy' szwami np. u tulipana, lilii, szachownicy. Nasiona mają bielmo zrogowaciałe, czasem mięsiste, jest ono bezskrobiowe z henucelułozą, tłuszczami i białkiem. Niektóre łiłiowate zawierają trujące alkaloidy' i glikozydy.

Przedstawiciele rodziny liliowatych w Polsce rosną na różnych siedliskach, przeważnie na miejscach otwartych, słonecznych i niezbyt wilgotnych. yPoaceae Łodyga

/'K-A. Nazywana źdźbłem, obła, pusta w międzywęźlach, a przegrodzona w wędach. Tkanka twórcza znajduje się w dolnej części każdego międzywężła, dzięki czemu pasące się zwierzęta nie przerywają wzrostu. W pławieniu bambusowych łodygi są zdr ewniałe (u innych zielne). W plemieniu palczatkowycli i kukurydzowych łodygi są pełne. Rośliny' często wytwarzają rozłogi.

Liście

Kwiaty

Owoce

Korzeń

Dwurzędowo ustawione, naprzemianłegłe, pochwiaste, równowąskie, żyłkowanie równoległe. W miejscu złączenia blaszki liściowej z pochwą najczęściej Występuje języczek, a czasami także uszka obejmujące łodygę. Niektóre gatunki utwardzone są krzemionką, co ma zniechęcić pasące się zwierzęta.

Zebrane w kioski, u nasady Moska są przysadki zwane plewami. Kwiaty^- są trójkrotne, przeważnie obupłciowe, ze zredukowanym okwiatem, zazwyczaj 3 pręcikami o długich nitkach i słupkiem z dwoma znamionami. Kioski zebrane są kwiatostany typu Mos złożony łub wiecha złożona.

Ziarniaki (owoce suche niepękająee) zawierające bielmowe nasienie.

Dwa rodzaje: wyrastające z ziarniaka delikatne korzenie zarodkowe i wyrastające z węzłów trwałe korzenie przybyszowe (wiązkowy system korzeniowy j.