5020058202

Pierwiastki bloku s

wodór, hel, 1 i 2 grupa układu okresowego

Litowce i berylowce:

ogólna zmiana własności fizyko — chemicznych na tle grup

wraz ze wzrostem liczby atomowej w grupie: rośnie promień atomowy, rośnie odległość elektronów walencyjnych od jądra, maleje energia jonizacji, maleje energia powinowactwa elektronowego, maleje elektroujemność, rosną własności metaliczne, maleją własności niemetaliczne pierwiastków, rośnie aktywność

chemiczna.

Prawie wszystkie sole litowców są dobrze rozpuszczalne w wodzie, natomiast w obrębie berylowców ze wzrostem liczby atomowej maleje rozpuszczalność: węglanów, siarczanów i fosforanów tych metali.

Litowce:

• reakcje z tlenem

M + 0₂ =M0₂ ponadtlenki o budowie rodnikowej (od potasu w dół grupy) stopień utlenienia tlenu: -I/II, metalu I

2M + 0₂ =M₂Qj nadtlenki (od sodu w dół grupy) stopień utlenienia tlenu: -I, metalu I

4M + 0₂=2M₂0 tlenki (tylko lit lub powstają przy dużym nadmiarze metalu) stopień utlenienia tlenu: -II, metalu I

otrzymane związki reagują z wodą dając wodorotlenki i ewentualnie wydziela się tlen

4M0₂ + 2H₂0 = 4MOH + 30?.

2M₂02 + 2H₂0 =4MOH + 20₂ M₂0 + H₂0 = 2MOH

• reakcje z wodorem

M+H₂ =2MH

stopień utlenienia wodoru: -I, metalu I wodorki w reakcji z woda dają wodorotlenki i wydziela się wodór MH + H₂0=M0H + H₂

• połączenia z azotem

3M + N₂= M₃N

M₃N + 3H₂0 = 3MOH + NH₃

• inne reakcje z niemetalami i kwasami prowadzą zawsze do otrzymania podobnie jak z tlenem, wodorem i azotem związków typu soli, czyli o budowie krystalicznej, jonowej

Berylowce:

• reakcje z tlenem

M+O? =M0₂ nadtlenki stopień utlenienia tlenu: -I, metalu II

2M + 0₂=2M0 tlenki stopień utlenienia tlenu: -n, metalu n

otrzymane związki reagują z wodą dając wodorotlenki zasadowe i ewentualnie wydziela się tlen¹

2M0₂ + 2H₂0 =2M(OH)₂ + 20₂ MO + H₂0 =2M(OH)₂

1

wyjątkiem jest amfoteryczny beryl - jako metal, tlenek i wodorotlenek przejawia, własności amfoteryczne: czyli reaguje zarówno z mocną zasadą (liczba koordynacji - 4) jak i z mocnym kwasem a nie reaguje z wodą:

Be + 2H₂0 + 2NaOH = Na₂[Be(OH)₄] + H₂ Be + 2HCl=BeCl₂ + H₂

w reakcji metalu amfoteryeznego czy z kwasem czy z zasadą wydziela się zawsze tyle samo wodoru