UKŁAD NERWOWY
• FUNKCJA neuronu- wytwarzanie i przewodzenie zakodowanych inf. w postaci impulsów nerwowych (procesy elektrochemiczne w błonie komórkowej)
• BUDOWA NEURONU (zawsze: jądro, błona kom., rybosomy itd.)
o dendryty- rozgałęziające się wypustki (dowolna liczba), zwężające się ku końcowi
■ receptory synaptyczne (odbierają inf. z innych neuronów)
■ kolce dendrvtvczne (zwiększają powierzchnię dendrytu)
o ciało komórki/ciało neuronu/soma- tam zachodzi większość procesów metabolicznych, zawiera jądro, rybosomy, mitochondria, pokryte synapsami o akson- cienkie włókno o stałej średnicy (zawsze jedno w neuronie), zwykle dłuższy od dendrytów
■ zwykle pokryte osłonką mielinową (tworzona przez oliaodendrytył
■ węzły Ranyiera (przerwy w osłonce mielinowej)
■ zakończenia presvnaptvczne (na końcach rozgałęzionego aksonu)-przesyłają związki chemiczne do szczeliny synaptycznej
o akson aferentny- przewodzi informacje do danej struktury o akson eferentny- przewodzi informacje od danej struktury (wszystko zależy od punktu widzenia)
o interneuron- to taka komórka, której dendryty i aksony zawierają się w jednej strukturze
o Komórka Purkyniego- neuron móżdżku (b. mocno rozgałęzione dendryty)
• GLEJ- poza neuronami stanowi główną składową ukł. nerwowego, nie przesyła inf. na długie dystanse jak neurony jednak często pośredniczy w przekazywaniu inf.
o astrocyty- w kształcie gwiazdy, owijają się wokół zakończeń synaptycznych kilku aksonów powiązanych funkcjonalnie, ułatwiają synchronizację i przesyłanie inf. falami, oczyszczają również ukł. nerwowy o mikroglej- komórki usuwające odpady, wirusy, mikroorganizmy o oligodendrocyty- tworzą osłonki mielinowe o komórki Shwanna- tworzą osłonki mielinowe
o glej promienisty- kieruje migracją neuronów, a także ich dendrytów i aksonów w czasie rozwoju zarodkowego
• BARIERA KREW- MÓZG- mechanizm, który sprawia, że większość substacncji nie może przedostać się z krwi do mózgu.
o odpowiednie uporządkowanie komórek śródbłonka kapilar mózgowych o przenikać mogą tylko niewielkie cząsteczki bez ładunku, np. 02, C02, oraz cząsteczki rozpuszczalne w tłuszczach, z których zbudowane są kapilary o przez to nie mogą przenikać substancje odżywcze, więc muszą się dostawać do mózgu za pomocą transportu aktywnego
• IMPULS NERWOWY
o POTENCJAŁ SPOCZYNKOWY NEURONU- różnica potencjału, różne ładunki, występuje w czasie spoczynku neuronu- jest to stan polaryzacji. Gwarantuje gotowość do wytworzenia impulsu w reakcji na bodziec o gradient elektryczny- różnica ładunków wewnątrz i na zewnątrz komórki o pompa sodowo-potasowa- umożliwia utrzymanie stanu polaryzacji błony
(selektywnie przepuszczalnej), bez niej jony potasu i sodu by swobodnie przenikały w celu wyrównania ładunków, co dla neuronu nie jest pożądane
■ wypompowuje 3 jony sodu, wciąga 2 jony potasu
■ wnętrze neuronu naładowane ujemnie o przeciętny potencjał neuronu: -70 mV
o siły działające na jony sodu i potasu
■ gradient ładunków- przeciwne ładunki przyciągają się, więc gradient dąży