6827068556

Egipt - (zjęzyka egip.) kemet - czarna ziemia

Kilka wiadomości ogólnych:

-    Nil regulatorem życia mieszkańców Egiptu

-    kwiaty lotosu, papirus

-    brak lasów (drewna)

-    duże złoża minerałów, kamieni (piaskowiec, wapień, bazalt, czarny i czerwony granit)

-    turkusy, agaty, ametysty, kryształ górski

-    złoto

-    religia i ustrój to nierozerwalny związek władzy i wierzeń, sztuka funkcjonalna dla władzy i religii

Artysta i dzieło

-    artysta = rzemieślnik

-    architekt = szczyt drabiny społecznej

-    cenieni wyżej niż chłopi, ale posiadający niską pozycję społeczną

-    twórczość ma charakter obiektywny

-    wyrażali przekonania powszechne i stałe

-    najwybitniejsze dzieła to: posągi bóstw' i władców, portrety kapłanów, książąt, grobowce, świątynie, wyposażenie grobów i malarstw o ścienne

-    dostojne, nieruchome twarze posągów', nietknięte upływem czasu

-    monumentalna sztuka ma służyć władz}' i religii: gloiyfikować władcę, odtwarzały zróżnicowanie społeczne, przekazyw ały i umacniały wierzenia religijne

-    sztuka pełni funkcję ideologiczną

Architektura

-    sepulkralna (grobow-cowa)

-    świątynna (sakralna)

-    mastaby - kopiec w kształcie nasypu ziemnego o ukośnych ścianach, z kamienia lub cegły, zawierająca sarkofag z mumią zmarłego (pod ziemią)

-    najstarsza piramida - piramida schodkowa Dżesera (architektem był Imhotep)

-    w okresie Nowego Państwa zaczęto kuć grobowce w skałach (Dolina Królów, świaątynia Ramzesa II i Nefertari w Abu Simbel, świątynia Hatszepsut w Dejr el-Bahari)

*świątynie:

-    tworzywem architektonicznym byl kamień (tw^rardy, ciężki w obróbce determinował wygląd bryły)

-    zasadą konstruowania jest najprostrze prawo przeciwstawnych sił ciążenia i podpierania

-    bryły statyczne - nie mają prześwitów, są osiadłe, ciężkie, nieruchome

-    monumentalizm

-    formy wielkie, zw'arte, silnie uproszczone

-    filar - podstawowy element konstrukcyjny (o przekroju czworoboku, później koła), z kapitelem i bazą (by zwiększyć powierzchnię odbierania ciężaru stropu i ciśnienia na podłoże, potem cele dekoracyjne)

-    filar dekorow ano kształtami liści palmowych lub pąka lotosu

-    półkolumna - połówka kolumny rozcięta wzdłuż osi pionowej, zrośnięta z trzonem muru

-    krajnik (gzyms) - poziomy występ muru naśladujący zwój maty

-    fryz - pas dekorujący, o motywach kw itnących trzcin

Rzeźba

-    monumentalna

-    wykonywana w granicie / bazalcie (większe rzeźby)

-    drewno, w apień, czasem nawet muł nilowy (mniejsze rzeźby)

-    relief i rzeźbę pełną malow ano (polichromia)

Kompozycja:

-    poza umowna, konw encjonalna

-    stojąca, siedząca lub krocząca postać

-    surow a, dostojna, oficjalna, pełna godności, hieratyczna postać

-    układ frontalny

-    tw arz i ciało przedstawione w ponadczasowej młodości, wolne od wad anatomicznych

-    portret syntetyczny

-    „portret pesymistyczny” (wyjątek - portret Sesostrisa III z okresu średniego Państwa)

-    portrety książąt i wyższych urzędników przedstawione jako zwykli śmiertelnicy, często z wadami