6827068676

KLINICZNA 3

„Psychoterapia psychodynamiczny zaburzeń osobowości" Clarkin - r.1-2

TEORIA RELACJI Z OBIEKTEM

Przedmiotem teorii jest relacja między podmiotem a drugą osobą, określaną mianem „obiektu".

Wzorcem (prototypem) późniejszych relacji z innymi w życiu dorosłym jest wczesnodziecięca relacja z matką. Tzn. internalizacja wczesnych wzorców relacji jest traktowana jako główna cecha rozwoju i funkcjonowania psychicznego.

Główne założenia:

•    dążenie do obiektu jest głównym motywem działania (a nie popędy);

•    SeZ/Tcsztaltuje się w procesie rozwoju wczesnodziecięcych relacji z obiektem (a nie w wyniku fiksacji i konfliktów);

•    Stadia rozwoju wyznacza różnicowanie między obiektem a sobą oraz przechodzenie od zależności od obiektu do niezależności (vs. stadia rozwoju psychoseksualnego). Dążenie do przyjemności i popęd agresji jako wartościowanie obiektu i siebie: zly-dobry obiekt/ złe-dobre Ja.

Zaburzenia osobowości wynikają z nie dość dobrego różnicowania pomiędzj' obiektem a sobą oraz z nierozwiązanego konfliktu między całkowitą zależnością a całkowitą niezależnością (a nie konfliktu między strukturami osobowości).

•    Relacje pomiędzy podmiotem a obiektem kształtują się poprzez mechanizmy ich uwewnętrzniania, tzn. projekcji, introjekcji lub identyfikacji projekcyjnej. Większość zachowań można wyjaśnić przeniesieniem wzorców relacji z matką na relacje interpersonalne z obiektami znaczącymi w' życiu dorosłym. Podczas terapii pow inno się zajmow ać tematem przeniesienia tych wzorców na osobę psychoanalityka oraz mechanizmami projekcji.

Teorie relacji z obiektem - terapeuta skupia się na związku przeszłości z teraźniejszością, nie tylko i wyłącznie na przeszłości. Analizuje sytuację tu i teraz i przyjmuje stanowisko interakcyjne mówiąc o sytuacji dwóch osób.

•    Przeniesienie - jako istotne w^; terapii; proces, w którym uczucia i konflikty, pierwotnie przeżywane wobec pierwszego obiektu znaczącego (matka), przenoszone są na analityka. Analityk wzbudza w' pacjencie te same lęki, nadzieje czy poczucie winy, które pacjent przeżywał w stosunku do matki. Może np. pouczać terapeutę przeistaczając się w kontrolującą matkę (identyfikacja projekcyjna).

•    Kluczowe mechanizmy:

o projekcja - rzutowanie na obiekt własnych pragnień i lęków; o introjekcja - odwrotnie: prze jmow anie uczuć i potrzeb obiektu jako w łasnych Utożsamianie się z rzutowanymi lub przyjmowanymi uczuciami to odpowiednio: projekcyjna i introjekcyjna identyfikacja.

R. I - MODEL OSOBOWOŚCI I PATOLOGII OSOBOWOŚCI OPARTY NA TEORII RELACJI Z OBIEKTEM Otto Kernberga

Kamień węgielny teorii zaburzeń osobowości opartej na teorii relacji z obiektem - opisowe cechy patologii osobowości jest postrzegane jako odzwierciedlenie charakteru i organizacji leżących u ich podłoża struktur psychicznych - więc w terapii prowadząc do zmian w strukturach psychicznych jednocześnie doprowadza się do zmian w opisowych cechach (w podejściu poznawczo-behawioralnym na odwrót, skupia się na zmianie nie przystosowawczego zachowania i wzorców myślenia).

Struktury - stabilne wzorce funkcjonowania psychicznego, które są wielokrotnie i w przewidywalny sposób uruchamiane w określonych kontekstach. Są procesami psych., które można ujmować jako dyspozycje do organizowania subiektywnego doświadczenia i zachowania w przewidywalny sposób. Np. mechanizmy radzenia sobie, wzorce relacji, procesy zw. z regulacją nastroju i kontrolą impulsów, systemy motywacyjne, sumienie. Są względnie stabilne w czasie i mogą podlegać zmianom pod wpływem dojrzewania, doświadczeń życiowych i udanej terapii. Są nieobserwowalne, nie mogą być opisywane przez pacjenta, przejawiają się na poziomie cech opisowych i na ich podstawie można o strukturach wnioskować, struktury poznawczo-afektywne.

Opisowe cechy osobowości - manifestacja struktur psychicznych, obserwowalne wskaźniki, zachowania. Np. opisowymi cechami struktury „sumienie" są etyczne i nieetyczne zachowania, poczucie winy, zaangażowanie na rzecz wartości i ideałów moralnych.

Mischel i Shoda - Poznawczo-afektywny system osobowości (CAPS) - zasadniczym elementem funkcjonowania osobowości jest organizacja poznawczo-afektywnych reprezentacji, które mają określony wzór, odnoszą się do ekspresji zachowania, w miarę narastania tworzą spostrzegany obraz Ja niezależny od sytuacji i motywują wybór określonych środowisk.

Obiekt - osoba, z którą podmiot pozostaje w relacji.

Obiekt wewnętrzny - rozumiany jako wewnętrzna, psychiczna reprezentacja drugiej osoby, w różnym stopniu zbliżona do obiektu faktycznego.

Wewnętrzne relacje z obiektem - zinternalizowane wzorce relacji; jednostki poznawczo-afektywne składające się z interakcji pomiędzy obrazem Ja a obrazem innej osoby, powiązane z określonym stanem afektywnym. Różne konteksty będą prowadzić do