6827069183

Przedstaw „teorię X" i „teorię Y" D. McGregora? Czym są te „teorie"? Jakie są praktyczne konsekwencje ich „wyznawania" dla motywowania uczestników organizacji i stylu kierowania? Uzasadnij i zilustruj swoją odpowiedź odpowiednimi przykładami z praktyki.

Douglas McGregor opisał dwa możliwe podejścia do pracowników, które nazwał podejście X i podejście Y. Żadne z podejść nie określa zachowania pracowników, a jedynie dzieli managerów przez pryzmat ich postrzegania pracowników. McGregor nie zastanawiał się jacy są ludzie tylko jakie są ich poglądy na pracowników.

Czym się charakteryzują te dwie teorie?

Teoria X

Kierownicy, którzy wyznają podejście X przyjmują założenia:

•    Pracownicy nie lubią pracy i za wszelką cenę jej unikają

•    Kierownictwo musi stale kontrolować podwładnych i stosować kary w razie nieposłuszeństwa

•    Podwładni nie lubią odpowiedzialności i wolą jak się ich kontroluje.

•    Pracownicy nie są ambitni, robią wymagane minimum i przede wszystkim chcą być bezpieczni na swoich stanowiskach

Teoria Y

Kierownicy, którzy wolą podejście Y przyjmują, że:

•    Ludzie lubią swoją pracę, która jest naturalnym elementem ich życia

•    Każdy ma wewnętrzną motywację do osiągania celów

•    W odpowiednich warunkach ludzie sami dążą do podjęcia odpowiedzialności

•    Z braku warunków w firmie ludzie wykorzystują tylko część swoich talentów Konsekwencje obu teorii są oczywiste. Wyznawca poglądu X będzie stale kontrolował swoich pracowników i przede wszystkim karał ponieważ w jego mniemaniu są leniwi i się nie starają. Zawsze będzie szukał winy w pracownikach, a nie w ich niedostatecznym wyszkoleniu bądź złej polityce przedsiębiorstwa. Natomiast zwolennik teorii Y będzie starał się zapewniać lub tworzyć warunki do spełniania się oraz rozwoju. Uważa, że sama satysfakcja z pracy jest dobrym czynnikiem motywującym.

Przykładem traktowania pracowników pod kątem teorii X jest sieć sklepów spożywczych Stokrotka. Kierownictwo obsesyjnie pilnuje pracowników, każda prośba o przerwę czy wyjście do toalety traktowane jest jako przejaw lenistwa. W razie jakiegokolwiek problemu zawsze jest to wina pracownika. Kierownik nie potrafi przyjąć, że brak szkoleń może być powodem niedopatrzeń

54