PRAWO FINANSOWE - dr M. Bogucka-Felczak
Wykład 1-06.10.2016
Prawo finansowe zaraz po prawie cywilnym i prawie administracyjnym jest jedną z najbardziej rozległych gałęzi prawa. Tradycyjnie zalicza się do niej również prawo celne, prawo dewizowe. Do prawa finansowego zalicza się także część publiczną prawa bankowego. Prawo bankowe niejako w sposób naturalny dzieli się na dwie części: część publiczną i część prywatną. Część prywatna prawa bankowego normuje zasady tworzenia i funkcjonowania banków komercyjnych. Banki komercyjne z prawnego punktu widzenia są samodzielnymi przedsiębiorcami, które konkurują między sobą w świadczeniu usług bankierskich. Więc oprócz tworzenia i funkcjonowania, również umowy banku z klientem będą wypełniały materię bankowego prawa prywatnego. Natomiast mówiąc o publicznym prawie bankowym mamy na myśli ustrój oraz funkcje centralnej instytucji emisyjnej w państwie jaką jest Narodowy Bank Polski, ale także kwestie związane z nadzorem finansowym nad sektorem bankowym i jeszcze kwestie dotyczące bankowego funduszu gwarancyjnego.
Narodowy Bank Polski - pełni szczególną rolę w państwie. Obecnie przypisuje mu się rangę IV władzy (władzy monetarnej). Jest to jeden z najbardziej niezależnych Banków Centralnych na świecie zaraz po Bundesbanku, czyli drugi jeżeli chodzi o stopień niezależności, [najważniejsze to znać status NBP i szczególną jego rolę w państwie]
Finanse publiczne - nie ma w doktrynie zgodności, co do definicji tego pojęcia. Finanse iest to pieniężny mechanizm podziału i wymiany wartości finansowych odbywający się poprzez gromadzenie dochodów i ich wydatkowanie na określone cele przez podmioty publiczne.
Inni autorzy formułują definicje przedmiotowe i mówią, że finanse publiczne to są publiczne zasoby finansowe, czyli środki finansowe (i w tym kierunku idzie ustawodawca w Ustawie o finansach publicznych). Jeszcze inni mówią o tym, że nie należy używać zwrotu finanse publiczne, że lepiej mówić o prowadzeniu publicznej gospodarki finansowej, czyli oni pod pojęciem finansów publicznych rozumieją pewne operacje na tych publicznych zasobach finansowych i można powiedzieć, że budują takie definicje o charakterze funkcjonalnym. Inni jeszcze mówią, że zwrot finanse publiczne to jest skrót myślowy i lepiej jest mówić o prawie finansowym.
Zgodnie z doktryną finanse publiczne to publiczne zasoby finansowe, operacje tymi zasobami oraz normy prawne ich dotyczące. Istotę zjawiska jakim są finanse publiczne najlepiej jest uchwycić poprzez porównanie finansów publicznych z finansami prywatnymi.
1