6830718903

prof. dr hab. Iwona Janicka Psychologia Rodziny

WYKŁAD 1 fia.02.2QQB)

Małżeństwo - rodzaje, struktura, rola i funkcje. Modele małżeństwa.

I. Definicje małżeństwa.

1.    Formalne - związek dwojga ludzi różnej płci; grupa społeczna tworzona przez kobietę i mężczyznę; swoisty związek interpersonalny,

2.    Aspekt społeczny - małżeństwo opiera się na współdziałaniu partnerów w różnych sferach życia.

3.    Perspektywa rodzinna - małżeństwo zmierza do stworzenia większej grupy społecznej, jaką jest rodzina.

4.    Teorie cybernetyczne - małżeństwo jako system: nie stanowi sumy indywidualnych cech męża i żony, lecz jest wynikiem zachodzących między nimi interakcji; system wymiany informacji.

5.    Definicje socjologiczne - akcentują cele i zadania małżeństwa oraz relacje nieformalne między partnerami. Zadania małżeństwa: reprodukcja biologiczna, uprawnienia seksualne, przekazywanie wartości kulturowych z pokolenia na pokolenie.

6.    Definicje prawne - związek prawny kobiety i mężczyzny, mający na celu stworzenie rodziny, określany prawem obowiązującym w danym społeczeństwie oraz nakazami i normami ustanowionymi przez państwo oraz kościół.

7.    Stanowisko Kościoła:

Małżeństwo - związek nierozerwalny, uświęcony przez Boga.

•    wspólne pożycie partnerów

•    wzajemna miłość i pomoc

•    zakaz poza małżeńskich związków seksualnych

•    wykluczenie możliwości rozwodu

Zamiast więzi podmiotowej może występować tylko więź przedmiotowa (racjonalne przesłanki zamiast uczucia).

S. Definicja ogólna:

Małżeństwo - zinstytucjonalizowana forma współżycia kobiety i mężczyzny, nadająca im określone prawa i obowiązki zgodne z normami prawnymi, religijnymi i obyczajowymi.

W małżeństwie występuje także usankcjonowana prawnie zależność obejmująca wspólnotę majątkową.

II. Kryteria wyznaczające rodzaj małżeństwa

1.    wybór małżonka

•    małżeństwa egzo- i endogamiczne (małżonkowie pochodzą z różnych kultur/grup społecznych lub z takich samych)

•    małżeństwa homo- i heterogamiczne (małżonkowie podobni bądź różni pod względem cech nabytych)

2.    hierarchia prestiżu i władzy

•    małżeństwa patriarchalne (dominuje mąż)