Wprowadzenie rodnika alkilowego (alkilu) do cząsteczki związku organicznego może nastąpić poprzez jego przyłączenie do atomu węgla (C-alkilowanie), tlenu (O-alkilowanie), azotu, siarki rzadziej krzemu i glinu. Największe znaczenie przemysłowe znalazło C-alkilowanie, aczkolwiek inne typy alkilowania stosowane są do otrzymywania eterów, amin, merkaptanów czy związków metaloorganicznych. Oprócz wymienionego podziału procesy alkilowanie można klasyfikować według typu rodnika, który jest wprowadzany - np. wprowadzenie grupy metylowej to metylowanie, winylowej to winylowanie itd. Do procesów alkilowania zaliczane są także reakcje tlenków olefin polegające na przyłączaniu przez nie związków mających ruchliwe atomy wodoru (wody, alkoholi, kwasów). Reakcje te nazywane są oksyalkilenowaniem.
Jako czynniki alkilujące stosuje się olefiny, siarczany lub halogenki alkilów, alkohole, estry oraz tlenki olefin. W przypadku alkilowania nienasyconymi węglowodorami, reakcja przebiega z rozerwaniem wiązania te, natomiast podczas alkilowania alkoholami lub tlenkami olefin rozerwaniu ulegają wiązania węgiel tlen.
Wśród ważnych pod względem przemysłowym procesów można wymienić:
• alkilowanie izobutenu olefinami (w obecności kwasu siarkowego lub fluorowodoru) prowadzące do otrzymywania wysokooktanowych komponentów benzyn silnikowych;
• otrzymywanie etylenobenzenu - surowca do produkcji styrenu;
• produkcja kumenu (otrzymywanego w wyniku alkilowania benzenu propylenem) -półproduktu do produkcji fenolu;
• produkcja octanu winylu z kwasu octowego i acetylenu;
• otrzymywanie metyloaminy metodą alkilowania amoniaku metanolem;
• otrzymywanie alkilobenzenów - półproduktów do otrzymywania związków powierzchniowoczynnych;
• alkilowanie amin do czwartorzędowych soli amoniowych wykorzystuje się do otrzymywania związków powierzchniowo czynnych.
Wprowadzanie łańcucha alkilowego do związków aromatycznych polega na użyciu chlorków alkilowych jako czynników alkilujących oraz katalizatorów takich jak H2SO4, H3PO4, bezwodny fluorowodór, kompleksy typu BF3.H3PO4 oraz tzw. katalizatorów Friedla-Craftsa (AICI3, AlBr3, FeClj, BF3, T1CI4) będących kwasami Lewisa i mających zdolność do