Załącznik nr 2. Tomasz Mroczek - Autoreferat w języku polskim odzyski dla soli IV-rzędowej: 53-56%. Jest to po raz pierwszy opisana w literaturze naukowej metoda SPE umożliwiająca wydajną ekstrakcję z matryc roślinnych alkaloidów tropanowych o różnych typach struktur i polamościach. Ponadto, z racji efektywnego usunięcia polarnych balastów, głównie natury polifenolowej, stosowane metody separacyjne HPTLC-densytometria-UV oraz HPLC/DAD wykonane były przy Xmax zaledwie 205 nm, bez konieczności stosowania derywatyzacji (omówione w p. 4.3).
Ciśnieniową ekstrakcję cieczową (PLE) zastosowałem również po raz pierwszy jako wysoce wydajną metodę ekstrakcji cennych farmakologicznie alkaloidów Amaryllidaceae (publikacja [7]). Na początku przebadałem wpływ typu rozpuszczalnika w warunkach defaultowych (120°C, p = 60 bar, 10 min, 1 cykl). W tym celu zastosowałem szeroką gamę rozpuszczalników: od polarnych jak woda, metanol, 1% r-r kwasu winowego w wodzie oraz metanolu, poprzez średniopolame jak octan etylu, do apolamych jak toluen. Dodatkowo wykonałem również ekstrakcję w płaszczach grzewczych wrzącym 1% r-r kwasu winowego w metanolu. Analizowałem koncentrację likoryny oraz galantaminy oraz stosunek zawartości tych 2 alkaloidów. Najwyższe zawartości obu tych alkaloidów zanotowałem dla ekstrakcji metanolem oraz 1% r-rem kwasu winowego w metanolu w warunkach defaultowych w metodzie PLE, z kolei najwięcej galantaminy w stosunku do likoryny zostało wyekstrahowane w metodzie PLE z użyciem toluenu. Dwa ww. najbardziej efektywne rozpuszczalniki użyte w metodzie PLE przebadałem w całym zakresie temperatur od 20-200 °C. W przypadku badania efektywności ekstrakcji galantaminy, wraz ze wzrostem temperatury od 20 °C do 150 °C obserwowałem wzrost koncentracji tego alkaloidu, z maksimum dla temp. 150 °C, zarówno dla metanolu jak i 1 % r-ru kwasu winowego w metanolu, po czym koncentracja zaczęła spadać wraz z dalszym wzrostem temperatury. W przypadku likoryny sytuacja była zbliżona z tym, że najwyższe koncentracje tego związku zanotowałem dla temp. 125 °C w obu systemach ekstrakcyjnych. Opracowana metoda PLE ekstrakcji obu tych cennych farmakologicznie alkaloidów Amaryllidaceae jest najbardziej efektywną metodą ich ekstrakcji w porównaniu do metod tradycyjnych, jak też bardziej nowoczesnych jak UAE czy też ekstrakcja mikrofalami (MAE - microwave assisted extraction) [nie publikowane dane].
Po opracowaniu wydajnej metody ekstrakcji alkaloidów Amaryllidaceae podjąłem się zadania opracowania metody oczyszczania i koncentracji ekstraktów zawierającym alkaloidy Amaryllidaceae w oparciu o nowoczesną metodę SPE. Wyniki tych badań opublikowałem w publikacjach [7] i [8],
11