Załącznik nr 2. Tomasz Mroczek - Autoreferat w języku polskim
We wstępnych badaniach skringowych a także badaniach odzysku związków alkaloidowych dodawanych do surowych ekstraktów stosowałem stosunkowo niedrogą metodę HPTLC w połączeniu z densytometrią-UV (publikacje [5], [6], [7], [8]). Opracowania te dotyczyły: pochodnych indolowych (z rodzaju Psilocybe sp.) [5], alkaloidów tropinowych [6] oraz Amaryllidaceae [7], [8],
Badania alkaloidów indolowych w rodzaju Psilocybe sp. miały na celu opracowanie prostej metody jakościowej i ilościowej HPTLC w połączeniu z densytometrią-UV psylocybiny (Pb), beocystyny (BeO), psylocyny (Ps) razem z tryptofanem, 5-hydroksytryptofanem oraz tryptaminą [5], gdyż brakowało w literaturze metod, które umożliwiałyby równoczesną analizę różnych form indolowych obecnych w grzybach halucynogennych. W tym celu prowadziłem optymalizację rozdziału tych związków na różnych typach sorbentów jak: żel krzemionkowy, faza diolowa, cyjanowa, stosując eluenty zarówno kwasowe jak i zasadowe, rozwijanie izokratyczne, grantientowe oraz wielokrotne (MD - multiple development). Eluenty zasadowe z gradientem skokowym na żelu krzemionkowych zapewniły nie tylko znacząco lepszą separację głównych alkaloidów Pb i BeO, lecz także Ps, tryptofanu, jego pochodnych oraz tryptaminy. Z kolei nasycanie octanu etylu wodą znacząco poprawiło symetrię pasm alkaloidów indolowych. W celu oznaczenia koncentracji głównych alkaloidów Psilocybe wykorzystałem fakt wysokiej korelacji widm UV tych alkaloidów alkaloidów z widmem L-tryptofanu (dla X = 217 nm, widma te wykazują tez same wartości absorbancji w układzie znormalizowanym), który użyty został jako wzorzec wewnętrzny, co znacząco pozwoliło zredukować koszt analizy ilościowej, bez konieczność zakupu dość drogich wzorców alkaloidów indolowych. Ponadto, pomiar ilościowy metodą densytometrii-UV okazał się bardziej precyzyjny niż w oparciu o densytometrię-VIS (wideodensytometrię), z racji niestabilnych kompleksów alkaloidów indolowych z odczynnikiem Ehrlicha. Opracowana metoda jest stosunkowo tania, nieskomplikowana i może być wykorzystana w analizie alkaloidów indolowych w grzybach halucynogennych.
Rozdział HPTLC 4 różnych form alkaloidów tropanowych (2 zasad III-rzędowych), A-tlenku oraz zasady IV-rzędowej, opisanych w p. 4.2 oraz w publikacji [6], był dużym wyzwaniem analitycznym z racji znaczących różnic w ich polarnościach oraz oddziaływaniu z powierzchnią adsorbentu. Stosując jako adsorbent żel krzemionkowy oraz system 2 eluentów stosowanych kolejno po sobie udało się go rozwiązać. Pierwszy system na bazie: aceton-metanol-woda-25% r-r wodorotlenku amonu (82:5:5:8, v/v/v/v) na dystansie 9,5 cm umożliwił rozdzielenie hioscyjaminy i skopolaminy, podczas gdy drugi system pseudo-RP zawierający: acetonitryl-wodę-85% r-r kwasu mrówkowego (120:5:5, v/v/v) na dystansie 5,5
13