Rynek finansowy
Rynek finansowy jest częścią wielkiego systemu, składającego się z licznych elementów, w tym wielu rynków. Można je systematyzować według rozmaitych kryteriów. Z wielu względów najbardziej czytelnym jest podział przedmiotowy, czyli według tego, czym się handluje; towarem lub pieniądzem; stąd też najbardziej syntetyczny podział rynku to;
1. rzeczowe
_2. finansowe_
ISTOTA - W gospodarce rynkowej opartej na podziale pracy i pieniądzu podmioty gospodarcze można podzielić na deficytowe i nadwyżkowe. Podmioty deficytowe do szczególnie sektor publiczny i sektor przedsiębiorstw, natomiast sektor gospodarstw domowych jako całość występuje jako sektor nadwyżkowy. Instytucje i rynki finansowe są pośrednikami finansowymi pomiędzy podmiotami deficytowymi i nadwyżkowymi:
Podstawowe określenia
Warunkiem wzrostu gospodarki iest inwestowanie. Aby inwestował niezbędne są środki finansowe. Ich źródłem mogą być niewykorzystane środki finansowe zwane oszczędnościami. Istnieje więc potrzeba wystąpienia mechanizmu pozwalającego na przesunięcie czasowo wolnych środków od oszczędzających do inwestujących. Aby mechanizm taki mógł funkcjonować potrzebni są:
1. inwestor rzeczowy - inwestujący w maszyny, czynniki produkcji, itp. w celu wytwarzania dóbr, głównie dóbr inwestycyjnych,
2. inwestor finansowy - użyczający kapitału inwestorowi rzeczowemu w zamian za wynagrodzenie,
.1. pośrednik.
Inwestor rzeczowy na własną inwestycję potrzebuje odpowiedniej wielkości kapitału na odpowiedni czas i za odpowiednią cenę. Źródłem tego kapitału może być posiadający oszczędności, czyli inwestor finansowy. Jednakże "zgranie" powyższych cech kapitału indywidualnego inwestora finansowego i rzeczowego w praktyce jest trudne.
W tej sytuacji wygodniej posłużył się pośrednikiem, który będzie transformował kapitały inwestora indywidualnego na formę użyteczną dla inwestora rzeczowego. W celu transformacji kapitału pośrednik (dowolna instytucja finansowa) korzysta z odpowiednich instrumentów. Tvm co dokonuje "dopasowania" strumienia oszczędności przekształconego w kapitał inwestora finansowego i strumienia kapitału inwestora rzeczowego przy pomocy odpowiednich instrumentów iest rynek finansowy. Rynek finansowy jest pojęciem abstrakcyjnym i nie oznacza konkretnego miejsca, lecz procesy kupna sprzedaży kapitału za kosztAvynagrodzenie, którym jest procent
Rynek finansowy jest więc abstrakcyjnym miejscem na którym dochodzi nieustannie do zawierania i wykonywania transakcji, których przedmiotem są instrumenty finansowe.
W zależności od terminu zwrotu kapitału rynek finansowy dzieli sie na dwa główne segmenty rynek pieniężny - na którym dokonywane są operacje finansowe krótkoterminowe, a przedmiotem obrotu jest kapitał o nieprzekraczalnym terminie zwrotu 1 rok obejmujący min.: rynek lokat międzybankowych, rynek krótkoterminowych papierów wartościowych i kredyty krótkoterminowe.
rynek kapitałowy - na którym przedmiotem obrotu jest kapitał o terminie zwrotu w zasadzie przekraczającym 1 rok, obejmujący min. rynek średnio i długoterminowych papierów wartościowych oraz średnio- i długoterminowych kredytów.
Na rynku finansowym tak pieniężnym jak i kapitałowym duże znaczenie mają dzisiaj operacie walutowe i w ich kontekście możemy mówić o rynku walutowym. Rynek ten obejmuje operacje finansowe walutowe - wymiany jednej waluty na inne oraz kształtowanie kursów walutowych. Rynek walutowy jest rynkiem międzynarodowym Umożliwia min. przepływ kapitału na różne rynki regionalne i poszczególnych państw.
Integralną częścią rynku finansowego iest rynek papierów wartościowych, definiowanych zwykle jako dokument reprezentujący prawa majątkowe, które z racji jego posiadania przysługuje posiadaczowi.
Istotną kwestią w kontekście rozpatrywania procesu transformacji kapitału na rynku finansowym, jest rozróżnienie między rynkiem pierwotnym i wtórnym
Na rynku pierwotnym przedmiotem transakcji są rzeczywiste kapitały, rynek wtórny pozwala natomiast na zamianę posiadacza określonych praw majątkowych, powstałych na rynku pierwotnym Rynek pierwotny tworzy więc prawa majątkowe, które mogą być przedmiotem obrotu na rynku wtórnym. Na rynku pierwotnym emitent zbiera kapitał sprzedając nowe, emitowane papiery wartościowe inwestorom, którzy ocenili, że inwestycja jest korzystną lokatą oszczędności. Cena nabycia papierów wartościowych na rynku pierwotnym to cena emisyjna, stała do końca okresu subskrypcyjnego (emisji).