Bilans składa się dwóch głównych obszarów: aktywów i pasywów (majątek i kapitał wykorzystywany do finansowania tegoż majątku). Aktywa składają się z majątku trwałego i majątku obrotowego. Pasywa natomiast zawierają kapitał własny (nie wiąże się z odsetkami) oraz kapitał obcy (powoduje zobowiązania odsetkowe).
Pytanie brzmi: Jak należy zbudować bilans? Jak należy ustawiać relacje między poszczególnymi obszarami bilansu?
Czy aktywa i pasywa dają się w ogóle zarządzać? Jaka jest plastyczność aktywowi pasywów?
♦ Aktywa:
Teoretycznie możliwe jest zbudowanie przedsiębiorstwa posiadającego bardzo mało aktywów trwałych, co daje możliwość elastycznego zarządzania majątkiem (np. NIKE - firma nie posiada kompletnie żadnych fabryk, zakładów, magazynów itp.). Jednakże większość firm jest obciążona strukturą branżową. Powoduje to, że najczęściej struktura aktywów jest zdeterminowana i wynika ona z branży. W tradycyjnych firmach relacja majątku trwałego do majątku obrotowego jest zdeterminowana i w długim okresie właściwie niezmienna. Innymi słowy zakładając, że dana firma będzie coś produkować, to musi mieć jakieś budynki, grunt, maszyny, do tego dobierana jest wielkość majątku obrotowego. Struktura ta będzie ulegać zmianom ze względu na możliwość wzrostu majątku obrotowego.
♦ Pasywa:
Jeśli chodzi o zarządzanie kapitałem, to możemy mieć taką strukturę pasywów, jaką chcemy (z wyjątkiem firm specyficznych takich jak banki, czy towarzystwa ubezpieczeniowe).
Polega ona na tym, że firma w 100% finansuje się kapitałem własnym Jest to strategia skrajnie bezpieczna. Firm takich jest dość dużo - są to firmy będące w początkowej fazie działalności.
Największą zaletą tej strategii jest bezpieczeństwo. Firma przy tej strategii nie może upaść od kosztów finansowania (choć nadal może oczywiście upaść od kosztów operacyjnych).
Największą wadą jest brak możliwości efektywnego rozwoju. Wynika to z faktu, że nie jest w stanie korzystać np. z mechanizmów dźwigni finansowych.
Cechuje się dużym udziałem kapitału obcego w pasywach. Jest to strategia przeciwstawna do zachowawczej.
Zaletą tej strategii są bardzo duże możliwości rozwoju, wynikające z finansowania dłużnego
1 mechanizmów z nim związanych. Firma taka, jeśli jest dobrze skonstruowana, będzie rozwijać się kilkakrotnie szybciej niż jej odpowiedniczka oparta na finansowaniu własnym
Wada: Istnieje bardzo silny i bezpośredni związek między wynikiem operacyjnym a kosztami finansowymi (odsetkami). Oznacza to, że przy ciągłym rozwoju pozycja odsetek będzie w miarę stała, jednak pozycja przychodów operacyjnych (EBIT) będzie się zmieniać w czasie. Może się zatem okazać, że w pewnym momencie nie będziemy w stanie zarabiać na odsetki i wówczas firma stanie przed dość dużym problemem.
1