7227192856

6. Pedagogika Nowego Wychowania⁴

Nowe wychowanie bvło przede wszystkim sponianie/na czasem skrajna krvlvka tzw. s/kułv tradycyjnej powstał ci na podłożu pedai-rociki J.F. Herbarta. Na poziomie przedmiotowym bvła lu żywiołowa krvtvka oderwanej tnl życia tradycji, na poziomie metodolot-’ieznym niespotykany doi ad rozwój psychologii i metod eksperymentalnych, na poziomie pojęciowym próba przedefiniowania wszystkich pojęć. Na rozwój Nowego Wychowania miały wpływ trzy wielkie prądy: Naturalizm, socjologiem. kultularyzm. Progresywizin stał się początkiem dużego ruchu nowatorskiego zwanego nowym wychowaniem. Zaczęły powstawać szkoły eksperymentalne: J. Dewey - szkoła pracy, Wiliam łłeard Kilpatrick - metoda projektów. Celestyn Freinet -swobodna ekspresja dziecka. Edouard Claparede -szkoła na miarę dziecka. Owidiusz Decroly - szkoła życia przez życie. Helena Parkhurst - plan daltoński. Henryk Rowid - szkoła twórcza. Georg Kerschensteiner - szkoła pracy i inne.

Główne zasady:

•    wychowanie powinno być dostosowane do naturalnego rozwoju dziecka

•    dziecko powinno uczyć się wtedy gdy poczuje potrzebę zdobywania wiedzy

•    nauczyciel ma stwarzać warunki do rozwoju potrzeb poznawczych i moralnych dzieci

•    nauczanie powinno być zindywidualizowane

•    szkoła ma pobudzać aktywność dziecka

•    ocena prac indywidualnych i zbiorowych oraz testy pomiaru uzdolnień dzieci zamiast egzaminów

•    udział uczniów w planowaniu programu

•    nieprzywiązywanie znaczenia do nagród i kar z zewnątrz, poleganie na wewnętrznej motywacji dziecka

•    położenie nacisku na kooperację i pracę zespołową oraz twórczą ekspresję

W Europie szkoła nowa. szkoła twórcza itp.- przeciwieństwo szkoły werbalnej. Szkoła pracy wiązała nauczanie z różnymi formami aktywności uczniów, przede wszystkim z pracą wytwórczą. Wśród wielu kierunków szkół pracy wyróżnia się: szkołę życia O. Declor/ego, szkołę twórczą H. Rowida. szkołę działania J. Deweya. szkołę pracy G. Kerschensteinera. szkołę pracy przemysłowej P.P. Błońskiego, szkołę technik C. Freinet a.

Głoszono: pajdocentryzm (pogląd przyznający dziecku centralne miejsce w procesie wychowawczym. Wynika z przekonania o decydującym wpływie na rozwój człowieka cech i zdolności wrodzonych. Zgodnie z nim wychowanie powinno sprowadzać się do opieki nad naturalnym (nie krępowanym) rozwojem dziecka. Pajdocentryzm nie docenia znaczenia i wpływu rzeczywistości politycznej, społecznej i kulturalnej ani też dominującej roli wychowawcy.) aktywizm (poznawanie świata jest procesem samodzielnej eksploracji, a nie biernego przyswajania z góry ustalonych treści)

subiektywizm pedagogiczny - wychowanie jako proces odśrodkowy wykluczający oddziaływania zewnętrzne wywierane za pomocą nauczania w dydaktyce i przymusu w dziedzinie wychowania moralnego obiektywizm pedagogiczny - był skłonny uwzględnić w umiarkowanym wymiarze element urabiania i przymusu jako składnik dorastania do podmiotowej autonomii

Główne zarzuty to: wychowanie jednostronne, oparte na nieuzasadnionych nadziejach co do rzeczywistego wpływu spontanicznej działalności ucznia na ich rozwój intelektualny, przesadne zainteresowanie dzieckiem, niedocenianie planowego wysiłku w zdobywaniu wiedzy, przedkładanie swobody nad karność, chwilowej potrzeby nad dalsze cele wychowania, doświadczenia indywidualnego nad społeczne, psychologiczną organizację nauczania nad konsekwencję logiczną, inicjatywę ucznia nad inicjatywę nauczyciela, przerost zajęć praktycznych często przypadkowych pod względem treści nad zajęciami umysłowymi, które zapewniałyby dzieciom podstawy usystematyzowanej wiedzy o świecie.

⁴ NOWE WYCHOWANIE, reformatorski ruch pedag.. zw. też pedagogiką reformy, rozwijający się w 1 poi. XX w. w wielu krajach Europy, zmierzający do odnowy szkoły, treści i metod kształcenia i wychowania, zapoczątkowany na przcł. XIX i XX w. przez J. Deweya w Stanach Zjcdn.. gdzie rozwijał się p.n. progresywizmu: stanowił reakcję na rygoryzm, przesadny intclcktualizm i formalizm dydaktyczny szkoły tradycyjnej; skupiał przedstawicieli różnych koncepcji i kierunków, których łączyło przekonanie, że dziecko pow inno stać się podmiotem w procesie nauczania i wychowania, że proces ten musi uwzględniać właściwości psych., indywidualne potrzeby i zainteresowania dziecka, odwoływać się do jego aktywności, dawać mu szansę twórczego działania: nowa szkoła miała być .„szkolą aktywną", „szkołą na miarę dziecka", „szkołą pracy", wychowującą „do życia i przez życic”: gł. przedstawiciele i teoretycy: E. Claparede. O. Decroly. M. Montessori. G. Kerschensteiner. A. Fcrrićrc. C. Freinet. w Polsce H. Rowid

5