19
naturalnej, uwzględniająca przede wszystkim podział na zespoły, a w przypadku niektórych zespołów, wyraźnie zmiennych w skali kraju, także podział na odmiany regionalne lub formy wysokościowe (piętrowe).
Do określenia udziału poszczególnych zbiorowisk roślinnych w jednostce regionalnej zastosowano pięciostopniową skalę:
5 — zbiorowisko wybitnie dominujące. Zbiorowisko potencjalnie zajmuje znaczną część regionu (ponad 75% powierzchni);
4 — zbiorowisko dominujące. Zbiorowisko zajmuje 50 — 75% powierzchni lub też jest tylko względnie najpospolitszym w regionie;
3 — zbiorowisko subdominujące. Zbiorowisko pospolite i zajmujące znaczne powierzchnie (ponad 20%) w regionie;
2 — zbiorowisko towarzyszące. Zbiorowisko pospolite (stały składnik krajobrazu), ale nie zajmuje większych powierzchni, lub też zajmuje jeden większy zwarty obszar, jednak ogólnie udział zbiorowiska w regionie nie przekracza 20%;
1 — zbiorowisko rzadkie. Zbiorowisko w regionie występuje najwyżej na kilku niewielkich stanowiskach.
Tam, gdzie było to możliwe ze względu na dokładność mapy potencjalnej roślinności naturalnej starano się także ustalić strukturę potencjalnych fito-kompleksów krajobrazowych w regionie, określając typowe serie zonacyjne zróżnicowania zbiorowisk roślinnych, to jest sekwencje zbiorowisk potencjalnych w ciągach na tle zmienności najważniejszych czynników wywołujących zmienność, najczęściej rzeźby terenu i stosunków wodnych. Stosowano formę zapisu jak w poprzednich pracach autora, dotyczących tych zagadnień (Matuszkiewicz J. 1979a, 198lb).
Zebrana w powyższy sposób dokumentacja zróżnicowania potencjalnej roślinności w podstawowych jednostkach regionalnych ma służyć:
— klasyfikacji krajobrazów roślinnych Polski,
— wydzieleniu jednostek regionalnych wyższego szczebla, to jest okręgów geobotanicznych,
— określeniu geobotanicznej indywidualności podokręgów.
Pełna dokumentacja nie jest w pracy załączona ze względu na brak miejsca (ponad 900 opisów).
4.2.2. KLASYFIKACJA KRAJOBRAZÓW ROŚLINNYCH POLSKI
Schematyczne opisy zróżnicowania potencjalnej roślinności naturalnej w podokręgach geobotanicznych stały się podstawą klasyfikacji naturalnych krajobrazów roślinnych kraju. Klasyfikacja ta opiera się na zestawie potencjalnych zbiorowisk roślinnych, jaki uwzględniony został na mapach. Klasyfikacja zatem jest w dużym stopniu związana z legendą mapy, w przybliżeniu przedstawioną dla całego kraju w pracy W. Matuszkiewicza (1984), a ściśle, lecz w zakresie ograniczonym do określonych terytoriów w wielu pracach regionalnych, gdzie prezentowane były mapy potencjalnej roślinności naturalnej, wykonane w tej serii opracowań (patrz szczególnie: Faliński 1972a, 1972b; Matuszkiewicz J. 1981 b; Matuszkiewicz J., Kozłowska 1981; Matuszkiewicz W. 1966a, 1967a). Ważne jest, że legendę tej mapy można rozmaicie interpretować, do pewnych celów łącząc niektóre jednostki, a do innych