Ściśliwość gruntu jest to zdolność gruntu do zmniejszania swej objętości pod wpływem obciążenia. Miarą ściśliwości są moduły ściśliwości, choć zakładając przypadki wszechstronnego równomiernego ściskania (tzw. "czyste ścinanie”), można mówić również o odkształceniu objętościowym z mechaniki klasycznej,
Budowle posadawiane na pyłach wykazują osiadania zwykłe 30% mniejsze od obliczonych. Powodem tego jest niewłaściwa ocena stanu gruntu (plastyczny lub miękkoplastyczny), szczególnie poniżej zwierciadła wody gruntowej - zaniżenie modułów odkształceń.
Budowle posadawiane na iłach plioceńskich wykazują osiadania dochodzące do 8cm i są zwykle 30% 50% większe od obliczonych - zawyżenie modułów odkształceń. Powodem tego jest odprężanie się iłów w strefach przypowierzchniowych, które mają wysokie granice płynności.
Biometryczny moduł ściśliwości pierwotnej MQ - jest to stosunek przyrostu efektywnego naprężenia normalnego do przyrostu całkowitego
odkształcenia względnego mierzonego w kierunku działania siły obciążającej w jednoosiowym (edometryeznym) stanie odkształceń w warunkach umownej konsolidacji gruntu
Edometryczny moduł ściśliwości wtórnej M - jest to stosunek przyrostu efektywnego naprężenia normalnego do przyrostu sprężystego (odwracalnego) odkształcenia względnego
mierzonego w kierunku działania siły obciążającej w jednoosiowym (edometryeznym) stanie odkształceń. Moduł M oblicza się również ze wzoru powyżej z tą różnicą, że wartości hj_j i hj
odczytuje się z tej części krzywej ściśliwości, która odpowiada wtórnemu obciążeniu próbki.
Uwzględniając stałość szkieletu gruntowego, odkształcenie (skrócenie) próbki pod wpływem obciążenia można określić poprzez zmianę jej wysokości h, względnie poprzez zmianę wskaźnika porowatości e. Wzrost obciążenia próbki gruntu powoduje zmniejszenie jej wysokości. Zależność h = f(
) przebiega
zgodnie z linią „1,4 ,7” na krzywej ściśliwości. Przy odciążaniu próbki następuje jej odprężenie według linii ,2,5, 8,10,12”, przy znacznie mniejszej wartości odkształceń niż przy obciążaniu. W gruncie powstały więc częściowo sprężyste, a częściowo trwałe odkształcenia. W ponownym obciążaniu