1
BEHAWIORALNA KONCEPCJA ROZWOJU PSYCHOLOGII
Samo wyodrębnienie psychologii, jako dziedziny nauki było trudne i nie obyło się bez sprzeciwu profesorów filozofii, czego przejawem może być m.in. fakt, że psychologia była jeszcze w XX wieku traktowana, jako specjalność zakresu filozofii - obok logiki, etyki, estetyki.
W chwili powołania nowej nauki uważano za jej właściwy przedmiot zjawisko świadomości. W czasie kształtowania się psychologii dominowała filozofia empiryczna uznająca doświadczenie za podstawę poznania ludzkiego. Dlatego tez psychologia ta nazywana jest psychologią empiryczną, w odróżnieniu od dotychczasowej psychologia racjonalnej opartej na samym rozumowaniu. To, że tylko doświadczenie może zapewnić psychologii charakter naukowy utrzymało się do dnia dzisiejszego, ale dzisiaj uważane jest za tak oczywiste, że używanie wyrazu „empirycznej" przestało być potrzebne.
Psychologowie klasyczni przejęli doświadczenie od Johna Locke‘a, który wyróżnia doświadczenie zewnętrzne i wewnętrzne. Doświadczenie zewnętrzne jest podstawą nauk przyrodniczych, umożliwia poznanie świata fizycznego. Natomiast doświadczenie wewnętrzne umożliwia poznanie przez człowieka własnych przeżyć, doznań, myśli. Zmiany w biologii ewolucyjnej nastąpiły po opublikowaniu książki Darwina w 1859 roku. Psychologia podążyła inną drogą, Zygmunt Freud, który prowadził badania kilkadziesiąt lat później, znajdował się pod dużym wpływem Darwinowskiej teorii ewolucji w drodze doboru naturalnego. Podobnie Wiliams James. Jednak w latach dwudziestych XX wieku psychologia odeszła od teorii ewolucji na rzecz radykalnego behawioryzmu, który panował w tej dziedzinie przez następne półwieku.
Większość z istniejących koncepcji psychologicznych człowieka powstała na początku XX wieku. Jedna z tych koncepcji był behawioryzm, który powstał jako wyraz sprzeciwu wobec psychologii klasycznej.
John Watson nazywany prekursorem Behawioryzmu w sposób zdecydowany skrytykował psychologię klasyczną w swej książce „Behawiorurrf , wydanej w 1913 roku. Przeciwstawili się w niej potrzebie i możliwością badania świadomości człowieka, a nawet był bliski zaprzeczenia istnienia czegoś takiego jak świadomość. Wystąpienie Watsona spotkało się z falą ostrego sprzeciwu