Żeliwa białe |
Żeliwa szare |
Żeliwa pstre (połowiczne) |
Zwykłe -wermikularne -modyfikowane -sferoidalne -ciągliwe *czarne *białe |
550 HB -podentektyc zne -entektyczne -nadentektyczne |
-wolne chłodzenie odlewu -pierwiastki stopowe: Si, Ni, Al.
Czynniki ułatwiające powstawanie cementytu w żeliwach:
-szybkie chłodzenie odlewu
-zawartość pierwiastków węglikotwórczych: Mn, Cr, W, Mo, V Wady żeliwa:
-wrażliwość żeliwa na grubość ścianki odlewu polega na tym, że trudno jest w dużym odlewie zapobiec tworzenie się grafitu w całym przekroju odlewu
- puchnięcie żeliwa - powolna grafityzacja cementytu wtórnego w wyniku długotrwałego oddziaływania wysokiej temperatury, powodująca zwiększenie objętości i odkształcenie odlewu.
ŻELIWO SZARE- niewrażliwość na działanie karbu -zdolność tłumienia drgań -dobre właściwości przeciwcierne
Modyfikacja żeliwa szarego- wprowadzenie do ciekłego żeliwa niewielkich ilości (0,1-0,8% masy spustowej) modyfikatora (zmieniacza)- najczęściej sproszkowanego stopu Fe lub Ca z Si, tzw. żelazokrzemu łub wapniokrzemu o ziarnistości 2-4 mm łub nieco większej.
Żeliwa szare wermikularne- żeliwo szare, w którym grafit ma morfologię grafitu wermikulamego (krętkowego) tj. pośrednią między grafitem piątkowym, a grafitem sfleroidalnym. Żeliwo wermikularne stosuje się głównie do produkcji bloków silnika dla samochodów wyższej klasy.
Właściwości i zastosowanie żeliwa ciągliwego- dobra wytrzymałość, ciągliwość, odporność na obciążenia dynamiczne, doskonała skrawalność, odporność na działanie gazów spalinowych i dymu oraz kwaśnych wód kopalnianych.
Żeliwa ciągliwego białego używa się do wytworzenia kluczy o skomplikowanym kształcie, części zamków do drzwi, łączników do rur, piast kol.
-krzem sprzyja grafityzacji, w żeliwie szarym 0,8-3% w białym 0,3-1,6% działa antykorozyjnie i kwasoodpornie.
-mangan silnie przeciwdziała grafityzacji, działa odsiarczająco tworząc MnS, w żeliwach 0,3-1,4% -siarka powoduje wzrost kruchości i spadek odporności na korozję obniża jakość żeliwa (max 0,15%) obniża właściwości odlewnicze