Tkanka glejowa
Tkanka glejowa - glej, stanowi zrąb tkanki nerwowej. Glej odgrywa więc rolę taką, jaka przypada tkance łącznej w innych narządach Tkanka ta nie bierze udziału w powstawaniu i przenoszeniu impulsu nerwowego. Rola gleju to tworzenie rusztowania neuronów, a także wymiana produktów ich metabolizmu, wyrażająca się morfologicznym powiązaniem przez glej naczyń krwionośnych i neuronów. Glej jest także izolatorem neuronów zwłaszcza ich wypustek - włókien nerwowych.
Glej wy ściółkowy - komórki ependymałne
Wyścielają komory i wodociągi mózgowia oraz kanał środkowy rdzenia kręgowego oraz tworzą nabłonkową warstwę splotu naczyniówkowego. Są to komórki o charakterze nabłonkowym, wydłużonego kształtu, często w formie wrzeciona. Szerokie podstawy tych komórek przechodzą w długie, nitkowate, często rozgałęziające się wypustki, które gubią się wśród elementów tkanki nerwowej. Występują przeważnie w szarej substancji mózgu i rdzenia kręgowego. Tworzą bardzo selektywną barierę krew-mózg. Uczestniczą w dwukierunkowym transporcie substancji płyn mózgowo-rdzeniowy-mózg.
Astrocyty - komórki wielkoglej u, makroglcj u
Astrocyty prnloplazmatycznc - krótkowypustkowe - mają niewielkie ciało komórkowe z dużym owalnym jądrem Posiadają bardzo liczne, krótkie wypustki. Niektóre wypustki są dłuższe i przymocowują się tzw. nóżką lub stopką ssącą do ścian naczyń Astrocyty włókniste - długowypustkowe - występują głównie w substancji białej mózgu i rdzenia kręgowego. Cechą charakterystyczną tych komórek są grube włókna przebiegające przez ciało komórkowe oraz wzdłuż wypustek (włókna glejowe).
Funkcje astrocytów:
• wypustki tworzą błony glejowe graniczne - Monę powierzchniową (na powierzchni mózgu, pod opona miękką), błonę okołokomorową (pod ependyma), błonę okołonaczyniową (stopki ssące zajmują 90% powierzchni ścian naczyń krwionośnych),
• uczestniczą w odżywianiu neuronów,
• stanowią barierę krew-mózg,
• stanowią rusztowanie dla neuronów,
• utrzymują mikrośrodowisko, homeostazę jonową w pobliżu neuronów,
• pełnią funkcję neuroprotekcyjną - zabezpieczają neurony,
• dostarczają substratów do produkcji neuroprzekaźników,
• mogą rozkładać neurotransmitery (posiadają swoiste enzymy),
• uczestniczą w plastyczności synaps,
• podczas fazy ruj owej pod wpływem estrogenów przejściowo rozłączają synaspy,
• funkcja immunoregulatorowa - produkują prostaglandyny, cytokiny,
• wraz z mikroglejem mają możliwość fagocytozy,
• tworzą blizny glejowe,
astrocyty są włączone w patogenezę wielu chorób OUN - stwardnienie rozsiane, choroba Alzheimera, zwyrodnienie gąbczaste, choroba szalonych krów, nosówka. Są również źródłem nowotworów - glejaków.
Oligodendrogłej - komórki skąpowypustkowe
Są nieco mniejsze od astrocytów i zwykle mają mniejsze jadra. Zawierają liczne, słabo rozgałęzione włókna glejowe. Łączy je ścisły związek z włóknami nerwowymi. Biorą udział