EUROPA
Początek: 1850 r.
Koniec: 1890 r.
POLSKA Początek: 1864 r.
Koniec: 1890 r.
- rozpoczęto bardzo brutalną akcję rusyfikacji (administracja, szkolnictwo)
- język rosyjski stał się językiem narodowym
- likwidacja polskich szkół i uczelni
- terytorium zaboru rosyjskiego - Kraj Nadwiślański - zmiana nazwy, aby nie było mowy o Polsce
- dekret uwłaszczeniowy ogłoszony przez Rosjan dla chłopów
- Galicja uzyskała autonomię (częściową niepodległość polityczną)
- istniał dla Galicji osobny sejm polski
- literatura nie podlegała cenzurze
- nie było zainteresowania odzyskaniem niepodległości ponieważ biedni dążyli tylko do przeżycia a bogaci do utrzymania majątku
- brak przemysłu, nędza wsi, dysproporcje majątkowe
- bezwzględna akcja germanizacyjna
- język urzędowy - niemiecki, zakaz modlitwy w języku polskim
- Polacy nie mogli zamieszkiwać na stałe w danym miejscu
- istniały towarzystwa śpiewackie i sportowe (pod nimi kryła się konspiracja)
- chłopi niejednokrotnie pozbawieni byli ziemi
- urzędy obsadzone przez Niemców
W rozprawie „Kurs filozofii pozytywnej” sformułował swe główne poglądy:
- przedmiotem nauki powinno być rejestrowanie faktów i spostrzeżeń, bowiem godne poznania jest to co sprawdzalne, udowodnione empirycznie
- żądał ciągłego weryfikowania wiedzy, żadne twierdzenie nie jest do końca prawdziwe; twierdził, że wiedza jest relatywna
- badania naukowe powinny prowadzić do konkretnych wynalazków, wzbogacać ludzkie życie
- odrzucenie psychologii
Dostrzegł analogię pomiędzy prawami rządzącymi biologią a istnieniem społeczeństwa ludzkiego. Twierdził, że podstawą egzystencji jest harmonijna współpraca pomiędzy organami i klasami społecznymi. Jeżeli jedna z klas społecznych nie domaga to całe społeczeństwo jest chore, stąd wniosek, że walka klas jest zgubna, jest zjawiskiem szkodliwym. Harmonia jest bowiem podstawą