Tolerancja, M. Ossowska
Temat tolerancji obecny w sferze publicznej jako wskaźnik panujących warunków społecznych:
- starcia ideologii religijnych wznieconych przez reformację
-obrona przeciw dogmatycznym ideologiom narzucanym współcześnie przez ludzi rozporządzających środkami przymusu
T.W. Adorno: autorytaryzm jako objaw nietolerancji
John Locke: tolerancja jako niewywieranie przymusu; nietolerancja jest
usprawiedliwiona, jeśli czyjeś [ tu: ] przekonania religijne wchodzą w konflikt z
moralnością.
np. składanie niemowląt w ofierze
• brak tolerancji dla ateistów - wg Locke'a zaprzeczenie istnieniu Boga usuwa wszelkie hamulce i uprawnia w zakresie moralności do wszystkiego
Pojęcie TOLERANCJI
J. Keller - warunki dla zaistnienia tolerancji:
• zachowanie lub opinia mi nie odpowiada lub sprawia mi przykrość
• uważam, ze mógłbym je zmienić
• nie zmieniam, gdyż uznaję uprawnienie innych ludzi do odmiennych zachowań/opinii (!) -> może funkcjonować jako samodzielny warunek
Diderot:
„Toleruje się jakieś rzeczy, kiedy, wiedząc o nich. i mając w ręku władzę niestania się im przeszkód. Znosi się je nie przeciwstawiając im się. a mogąc im zapobiec.
RELATYWIZM (kulturowy) ♦-..................................-*
ABSOLUTYZM
- nienarzucanie własnych norm, ale w granicach norm uznawanych za uniwersalne (dot. przede
wszystkim prawa do zvcia -> np. zakaz Anglików palenia wdów po śmierci męża w Indiach)
Tglęrąnęją- <jwą stąngwisKą:
- coś mi nie przeszkadza (staram sobie to zracjonalizować, np. piszczące dzieci)
-> nietolerancyjność jako przeciwstawienie tolerancyjności
- coś mi przeszkadza, ale to znoszę -> Keller; nietolerancyjność nie jest negatywnym odpowiednikiem
Mała tolerancja widoczna jest w zakresie konfliktów przekonań niesprawdzalnych. Dyskusje o:
- gustach, preferencjach -> agresywne; atak traktowany jako deprecjacja swojej osoby
- faktach-> mniej zajadłe-> atak nie jest personalny, argumentacja