9838366492

12    1. Podstawowa uaady I metody rozwiązywania zadań statyki

wanych i działających wzdłuż jednej prostej, jak to przedstawiono na rys. 1.6c, przy czym pręt taki podlega również zginaniu. Pręty proste narażone również na zginanie nazywamy belkami.

Obciążenie pręta siłami przyłożonymi do jego końców, jak to przedstawiono na rys. 1.6, realizowane bywa za pomocą połączeń przegubowych. Przegub stały łączy pręt z podłożem za pomocą sworznia wchodzącego z lekkim luzem w otwory umieszczone w uchach i w końcu pręta. Części składowe przegubu przed zmontowaniem podano na rys. 1.7a, po zmontowaniu zaś - na rys. 1.7b i powtórzono na

rys. 1.8a. W praktyce przegub stały oznacza się schematycznie w sposób podany na rys. 1.8b. Przenosić on może reakcję R_A skierowaną pod dowolnym kątem a (rys. 1.8c). W praktyce wygodniej jest wyznaczać składowe R_Ax i R_Ay tej reakcji; wówczas (rys. 1.8d)

Ra = y/R²Ax + R²Ay    oraz    tg a = R_Ay/R_Ax.

Przypadek pręta połączonego z podłożem przegubem stałym A i opartego o gładką ścianę podano na rys. 1.9a. Pod działaniem siły P pręt podlega również zginaniu. Dla oszczędności miejsca od razu na tym rysunku usuwamy (w myśli) więzy i oddziaływanie na belkę przegubu stałego A zastępujemy reakcją rysując (cienkimi liniami) jej składowe R_Ax oraz R_Ay. Podobnie reakcję ściany na górny koniec belki zastępujemy reakcją R_B prostopadłą do powierzchni ściany. Podobny przypadek belki przedstawiono na rys. 1.9b, gdzie koniec B podparty jest na rolce

Rys. 1.9

spoczywającej na gładkiej poziomej podłodze (reakcja R_B jest więc pionowa). Zamiast rolki powtórzonej na rys. 1.1 Oa, można stosować podporę przegubową przesuwną, a więc podpartą na rolkach, jak to przedstawiono na rys. l.lOb, a schematycznie na rys. l.lOc. Należy nadmienić, że podporom takim przypisujemy możność przenoszenia zarówno sił dociskających belkę do podłoża, jak i odrywających od niego. W pierwszym przypadku wartość reakcji R_B działającej na belkę ze zwrotem podanym na rys. l.lOc będzie dodatnia, w przypadku drugim zaś - ujemna.

Rys. 1.10

1.3. Tok rozwiązywania zadań statyki

Autorzy zastosowali następujący tok postępowania podczas rozwiązywania zadań statyki, według którego należy:

1)    narysować schemat geometryczny układu;

2)    na schemat nanieść obciążenia (siły zewnętrzne) działające na ten układ;

3)    usunąć więzy, a ich oddziaływanie zastąpić odpowiednimi siłami reakcji;

4)    wyodrębnić z układu element (bądź zespół), wraz z działającymi na niego siłami zewnętrznymi i reakcjami, znajdujący się w równowadze;

5)    dla każdego elementu (bądź zespołu) napisać równania równowagi, przy zastosowaniu metody analitycznej, bądź sporządzić zamknięty wielobok sił, przy zastosowaniu metody geometrycznej.