1002889390

Wody podziemne

mknięcie zatoki poprzez rozwój helofitów zasiedlających mielizny, budowane z organicznych i mineralnych cząstek od strony pelagialu, pociągnie za sobą przekształcenie ich w ląd, wskutek tego stanie się ona osobnym zbiornikiem eutroficznym z tendencją do powstawania torfowiska niskiego. Ploso Szyja i Zatokę Cieszkinajki można podziwiać z wieży widokowej w Rosochatym Rogu.

WARTO ZOBACZYĆ

• Muzeum Wigier -

znajduje się nad brzegiem Jez. Wigry. Urządzono je w odrestaurowanym budynku przedwojennej Stacji Hydro-biologicznej, która funkcjonowała do września 1939 r. pod kierownictwem pierwszego w Polsce doktora habilitowanego z zakresu hydrobiologii Alfreda Lityńskiego. Stacja Hydrobio-logiczna na Wigrach rozpoczęła działalność w 1920 r. i bardzo szybko stała się jednym z najsłynniejszych tego rodzaju ośrodków w kraju i za granicą.

Wigierski Park Narodowy leży w hydrogeologicznym Regionie Narwi, Pregoty i Niemna (Region Dolnej Wisły), w obrębie dwóch jednolitych części wód podziemnych: nr 34 (południowo-zachodnia część Parku) oraz nr 23 (pótnocno--wschodnia część Parku), z których pierwsza cechuje się występowaniem w utworach czwartorzędowych jednego lub dwóch poziomów wodonośnych (porowych), niebędących w łączności hydraulicznej z poziomem paleogeńskim (także porowym). Pojedynczy poziom paleogeński występuje tu na całym obszarze bez kontaktu z wodami szczelinowymi w utworach kredy (wody szczelinowe). Zasoby odnawialne wynoszą 1442 tys. m³ d '. Jednolita część wód podziemnych nr 23 odznacza się występowaniem dwóch lub trzech czwartorzędowych poziomów wodonośnych (porowych), nie będących w łączności hydraulicznej z poziomami paleogeńskimi (porowymi), które nie posiadają też łączności z poziomem kredy (szczelinowym; Nowakowski, Nowicki 2007).

Czwartorzędowe piętro wodonośne występuje na całym obszarze WgPN. Wodonoścami są piaski i żwiry wodnolodowcowe, utwory piaszczyste kopalnych dolin i rynien subglacjalnych oraz liczne przewarstwienia piaszczy-sto-żwirowe w obrębie glin zwałowych (Mitręga, Paczyński 1983).

Wody podziemne tworzą szereg niezależnych systemów krążenia, które pozostają względem siebie w bardzo ograniczonym, zwłaszcza lateralnie, kontakcie hydraulicznym. W części wysoczyznowej Parku, dominuje następujący układ poziomów wodonośnych:

-    wody podpowierzchniowe - ich zwierciadło występuje na głębokości 0-2 m p.p.t.;

-    wody gruntowe - głębokość do zwierciadła jest zmienna i wynosi najczęściej od 2 do 10 m p.p.t., występują w utworach piaszczysto-żwiro-wych zlodowacenia wisty;

-    wody wgłębne poziomu międzymorenowego górnego - występują w piaskach i żwirach fluwioglacjalnych stadiału północnomazowieckiego oraz w piaskach kopalnej doliny interstadiału górnego zlodowacenia warty; strop tych wodonośców osiąga rzędną 200-220 m n.p.m., a zwierciadło jest napięte, wody te są drenowane przez dolinę Czarnej Hańczy i mogą mieć kontakt hydrauliczny z wodami głębokich jezior, zasilają one także poziom wodonośny sandru suwalsko-augustowskiego (Nowakowski 1975);

-    wody wgłębne poziomu międzymorenowego dolnego - gromadzą się w utworach fluwioglacjalnych stadiału maksymalnego i stadiału mazowiec-ko-podlaskiego zlodowacenia warty, są to na ogół wody subartezyjskie;

-    wody wgłębne poziomu spągowego - związane z piaskami występującymi bezpośrednio na osadach zlodowacenia wisty lub na skałach kredowych i trzeciorzędowych; ten poziom wodonośny jest głównym kolektorem wód wgłębnych.

349

Wigierski Park Narodowy