1002889793

XVI Seminarium

NIENISZCZĄCE BADANIA MATERIAŁÓW

Zakopane, 9-12 marca 2010

WIARYGODNOŚĆ ULTRADŹWIĘKOWYCH BADAŃ SPOIN, A SKANERY 2DI3D

Władysław MICHNOWSKI

Zakład badań materiałów ULTRA, Wrocław, [e-mail] Jarosław MIERZWA

IIAiR Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, [e-mail]

1. WSTĘP

Badania nieniszczące spoin to prawdopodobnie największy obszar zastosowań badań nieniszczących w którym na czoło wybiły się badania ultradźwiękowe Popularność UT zawdzięczamy znanym i „naturalnym” zaletom oraz kilku czynnikom dodatkowym. Niewątpliwie należy do nich twórczy i bardzo intensywny rozwój badań UT wykonany głównie w Firmie Krautkramer już w latach 60 ubiegłego wieku, który był kompleksowy i obejmował rozwój aparatury i metod badań oraz szkolenie i popularyzację. Z dość chaotycznych początkowych poczynań krokiem milowym postępu było wprowadzenie pojęcia „wady ekwiwalentnej”, któremu towarzyszyła procedura AVG (DGS, OWR). Miało to wpływ na „uściślenie badań” co z kolei rzutowało na ujednolicenie badań, norm, systemów szkoleniowych, certyfikację personelu itd. W powodzi niewątpliwych sukcesów zapomniano jakby o tym, że wprowadzono do badań element sztuczny - wadę wzorcową, i że między tą wadą wzorcową, a wadą rzeczywistą nie ma ścisłego związku współzależności, a jest tylko domniemanie, że wada wzorcowa dobrze reprezentuje w badaniach lub jest ekwiwalentna wadzie rzeczywistej. Świadomość ubóstwa tych założeń z jednej strony, oraz praktyka wielu lat pozytywnych dokonań w badaniach UT inspiruje do pytań i poszukiwań przede wszystkim pod kątem określenia stanu i ewentualnej poprawy wiarygodności badań UT. Zadaniem i próbą naświetlenia współczesnych możliwości w tym zakresie w obszarze badań UT „tradycyjnych” poszerzonych o możliwości skanerów jest niniejszy artykuł.

Uwaga: Autorom jest znana nieco inna ścieżka rozwoju badań UT w Ameryce prowadząca do metod DAC, a także ścieżka rozwoju badań RT, które już w założeniu mają bogatsze możliwości. Ewentualnie informacje te będą przywoływane niżej w miarę potrzeb.

Badania ultradźwiękowe spoin prowadzone są w dwóch obszarach:

-    w obszarze unormowanym obejmującym badania wykonywane zgodnie z normami [1] i [2]

-    w obszarze nie unormowanym obejmującym badania pozostałe wśród których warto wyróżnić:

• względnie nowe metody FA i TOFD wymagające nowej, bardziej złożonej i drogiej aparatury.

99