Informacje o nieporównywalności wyników z poprzednich lat oraz ostrzeżenie przed porównywaniem wyników maturalnych można znaleźć w materiałach publikowanych przez CKE:
„Ze względu na zróżnicowanie wyników z poszczególnych przedmiotów wynikające ze specyfiki sprawdzanych umiejętności oraz zróżnicowanie populacji zdających do porównania osiągnięć maturzystów należy korzystać z tablic z wynikami staninowymi zamieszczonymi w krótkich raportach przedmiotowych” (CKE 2009, 14).
CKE do porównań osiągnięć z różnych przedmiotów lub osiągnięć z różnych lat zaleca wykorzystywanie skali staninowej nazywanej skalą „standardowej dziewiątki”. W celu ustalenia pozycji maturzysty na skali staninowej w pierwszym kroku wyniki maturzystów są uporządkowywane rosnąco. Następnie populacja maturzystów dzielona jest na dziewięć grup odpowiadających kolejno: 4%, 7%, 12%, 17%, 20%, 17%, 12%, 7%, 4% populacji. Pierwszym czterem procentom przypisywany jest pierwszy stopień w skali staninowej, kolejnym siedmiu procentom maturzystów - przypisywany jest drugi stopień w skali staninowej i tak dalej, aż do 4% najlepszych maturzystów, którym przypisywany jest dziewiąty stopień w skali staninowej. Następnie w każdej z wyróżnionych grup określany jest najwyższy i najniższy wynik egzaminu maturalnego - kolejnym stopniom skali są przyporządkowywane wyniki egzaminu maturalnego. Przykładowo osoba, która uzyskała 50% punktów na egzaminie, znajdzie sią w czwartym Staninie, a osoba z wynikiem 82% -w siódmym Staninie (Pokropek, Jakubowski 2009, 195)'.
CKE publikuje każdego roku tabele z przedziałami liczby punktów maturalnych odpowiadających kolejnym Staninom. Skala staninowa dobrze przyjęła się w środowisku nauczycielskim. „W początkowym okresie funkcjonowania egzaminów dość dobrze spełniła swoje zadanie, uświadamiając wszystkim potrzebę spojrzenia na wynik surowy ucznia z innej (standaryzowanej) strony” (Sapanowski 2009, 263). Skala stanionowa ma jednak poważne wady: jest zbyt krótka imało dokładna1 2. Dziewięciostopniowa skala jako mało różnicująca miałaby niewielką przydatność w procesie rekrutacji na studia wyższe. Zastosowanie wyników na skali staninowej przy obliczaniu liczby punktów rekrutacyjnych
19
Innym sposobem obliczenia wyniku na skali staninowej jest wykorzystanie wzoru stanin=2z+5, gdzie z to wynik standaryzowany testu. Uzyskana wartość jest zaokrąglana do najbliższej wartości całkowitej (Frisbie, Ebel, 1991).
Skala staninowa powstała w czasach, gdy do wprowadzania danych do maszyn IBM stosowano karty perforowane. Maksymalną liczbą wartości zmiennej było wtedy 9. Dlatego zaczęto stosować skalę staninową (Hornowska 2010,136-137).