102893458

i Szkolnictwa Wyższego 2013, 6). Zapewnienie edukacji tak licznej grupie osób wiąże się naturalnie z ogromnymi kosztami. Należy zatem zadbać, aby na studia nie przyjmować osób nieodpowiednich, np. takich, które nie będą potrafiły ich ukończyć. Niezwykle istotne jest zatem badanie procedur rekrutacyjnych oraz wartości prognostycznej kryteriów naboru na studia. Należy szukać kryteriów rekrutacyjnych, które pozwalają najskuteczniej przewidywać, którzy studenci odniosą sukces w studiowaniu.

Na świecie istnieje szereg egzaminów służących ocenie kandydatów na studia. Do najbardziej znanych należą wykorzystywane głównie w Stanach Zjednoczonych egzaminy SAT Reasoning Test (dawniej Scholastic Aptitude Test i Scholastic Assessment Test) i American College Testing (ACT) organizowane przez The College Board i ACT, Inc. Instytucje odpowiedzialne za przygotowanie owych egzaminów regularnie publikują rezultaty badań dotyczących związków pomiędzy wynikami egzaminów a osiągnięciami studentów. Dodatkowo powstały liczne prace poświęcone analizie wartości prognostycznej egzaminów wstępnych, przygotowane przez badaczy niezwiązanych z instytucjami organizującymi egzaminy.

W Polsce badania nad wartością prognostyczną kryteriów rekrutacji prowadzono już w latach sześćdziesiątych dwudziestego wieku. Badania te były prowadzone na stosunkowo niewielką skalę. Dotyczyły z reguły wybranych roczników studentów z kilku wydziałów określonych uczelni. Analizowano związki pomiędzy wynikami na studiach a takimi kryteriami naboru jak wyniki egzaminów wstępnych, wyniki ze szkoły średniej czy punkty za pochodzenie (Zając 2010a). Natomiast na temat wartości prognostycznej nowej matury, choć upłynęło już niemal 10 lat od momentu, gdy stała się ona podstawowym kryterium naboru na studia, nie prowadzono dotąd badań, co jest wielkim zaniedbaniem.

Brak badań poświęconych ocenie procesu rekrutacji jest jeszcze bardziej zdumiewający, jeśli się weźmie pod uwagę możliwości, jakie daje badaczom postęp technologiczny. Powszechna informatyzacja procesu obsługi dydaktyki doprowadziła do powstania olbrzymich elektronicznych rejestrów administracyjnych, w których zawarte są informacje na temat przebiegu studiów poszczególnych osób - od rekrutacji aż po uzyskanie dyplomu. Eksport danych z owych rejestrów umożliwia prowadzenie badań nad wartością prognostyczną na skalę zdecydowanie większą niż w przeszłości, przy zdecydowanie niższych kosztach.

Niniejsza rozprawa ma dwa cele. Pierwszym jest zaprezentowanie możliwości wykorzystania danych pochodzących z rejestrów administracyjnych uczelni do badania przebiegu procesu rekrutacji oraz analizy wartości prognostycznej kryteriów naboru na

7