1105140132

1. Geneza zarządzania projektami

1.1. Przegląd historyczny wybranych zagadnień zarządzania

Potrzeba zarządzania jest pochodną złożoności przedsięwzięć, których realizacja rozciąga się w czasie, angażuje zasoby i ma określony cel. Można postawić tezę, że zarządzanie może obejmować działania pojedynczego człowieka do dużych złożonych przedsiębiorstw, korporacji, organizmów państwowych i międzynarodowych. Z tymi ostatnimi mamy do czynienia dopiero od setek lat, ale zarządzanie uprawiano już od tysiącleci.

Powstające w starożytności cywilizacje swój rozwój i osiągnięcia zawdzięczają jednostkom, które posługiwały się adekwatnymi do istniejącego otoczenia efektywnymi metodami zarządzania. W Egipcie nie powstałyby piramidy, gdyby przy ich budowie nie zastosowano takich elementów zarządzania, jak planowanie, organizowanie i kontrolowanie zaplanowanych prac. Aleksander Wielki, zwany Macedońskim (356-323 p.n.e.), król Macedonii i wychowanek Arystotelesa, posługiwał się sztabową organizacją w koordynacji działań w toku swoich kampanii wojennych, co zapewniło mu w historii miano znakomitego stratega i taktyka oraz administratora. Cesarstwo rzymskie rozwinęło dobrze wykształconą strukturę organizacyjną, której podstawą byl system komunikacji (wszystkie drogi prowadzą do Rzymu) i kontroli. Na temat praktyk i koncepcji zarządzania wypowiadał się Sokrates w 400 roku p.n.e.; Platon w 350 roku p.n.e. opisał specjalizację pracy; Farabi, Alfarabi, właściwie Muhammad ibn Takhan abu Nasr al.-Farabi, podał kilka cech przywództwa w 900 roku n.e. Kształtowanie się dokonań w dziedzinie zarządzania przedstawiono na rysunku 1.1.

Współcześni prekursorzy zarządzania rozwinęli swą działalność dopiero w XIX wieku. Robert Owen (1771-1858), angielski ekonomista, filozof, polityk, przemysłowiec i reformator, byl jednym z pierwszych menedżerów, który dostrzegł znaczenie zasobów ludzkich organizacji. Do jego czasów na robotników fabrycznych patrzono w sposób bardzo podobny jak na maszyny czy sprzęt. Owen, który sam byl właścicielem fabryk, byl przekonany, że robotnicy mają prawo do