24. Uproszczony podział sprzęgieł i ich charakterystyka Sprzęgła:
a) nierozłączne:
- mechaniczne
- sztywne, uniemożliwiają jakiekolwiek względne przesunięcie miedzy członem czynnym i biernym. Używa się ich w przypadku łącze dokładnie współosiowych wałów. Wyróżnia się : kołkowe, wpustowe, kołnierzowe z osadzeniem ochronnym.
- samonastawne, pozwalają kompensować błędy współosiowych łączonych wałów. Dopuszczają one pewne ruchy osiowe, promieniowe lub kątowe wałów, ponieważ są w nich luzy miedzy łącznikiem a członami.
- podatne, mają za zadanie łagodzenie nierównomierności przenoszonego momentu obrotowego. Połączenia silnika z maszyną powinno być na ogół sprężyste i pełnić funkcję amortyzatora nadwyżek dynamicznych.
b) rozłączne:
-sterowane, moment obrotowy przenoszony jest przez system współpracujących zębów umieszczonych na powierzchniach czołowych (sprzęgła kłowe), lub na obwodzie obydwu członów sprzęgła (zębate). Włączanie i rozłączanie sprzęgła może być mechaniczne, hydrauliczne lub pneumatyczne.
-mechaniczne
-hydrauliczne
-elektromagnetyczne 29.Mehanizm krzywkowy (schemat)- przeznaczenie i zastosowanie w obrabiarkach.
Mechanizmy krzywkowe służą do zamiany ruchu obrotowego na ruch prostoliniowy posuwisto-zwrotny o niewielkim skoku. Zapewniają możliwość uzyskania dowolnego przebiegu
ruchu na określonym odcinku drogi w obu kierunkach, przy czym zmiana prędkości i kierunku
ruchu jest wymuszona odpowiednim ukształtowaniem zarysu krzywki. Mechanizmy te są stosowane
w obrabiarkach automatycznych sterowanych mechanicznie - krzywkowe oraz w układach sterujących obrabiarek produkcyjnych i uniwersalnych.
Zaletą mechanizmów krzywkowych w zastosowaniu do napędu ruchów prostoliniowych w obrabiarkach jest możność uzyskania ruchu w zasadzie o dowolnym przebiegu prędkości w funkcji drogi w obu kierunkach, co uzyskuje się dzięki odpowiedniemu ukształtowaniu zarysu
krzywki. Do wad mechanizmów krzywkowych należy zaliczyć: ograniczoną długość przesuwu,
małą wytrzymałość, skłonność do szybkiego zużywania się i wrażliwość na uderzenia. Mechanizmy krzywkowe znajdują szczególnie szerokie zastosowanie do realizowania złożonych cyklów ruchów w obrabiarkach automatycznych (automaty tokarskie), a także w różnego
rodzaju urządzeniach sterujących (np. do przełączania kół zębatych i sprzęgieł w skrzynkach przekładniowych).