1370249527

Treści programowe przedmiotu

•    Pojęcie tekstu kultury; kulturotwórcza rola przekładu; teksty o szczególnym znaczeniu: problem kultowości tekstu i przekładu; przekład powtórny; tłumaczenie zapośredniczone. •    Tekst i warunki tekstowości; pojęcie gatunku; tekst jako proces i tekst jako znak; kontekst i jego rodzaje; pojęcie rejestru; styl i norma stylistyczna. •    Teoria tłumaczenia a badania językoznawcze (Roman Jakobson i rodzaje przekładu, Eugene Nida i ekwiwalencja dynamiczna i formalna, Otto Kade i typy zależności ekwiwalencyjnych, Katharina Reiss i typy tekstów z uwagi na ich funkcje, Hans Vermeer i teoria skoposu). •    Przekład jako produkt (intencja tekstu, przynależność gatunkowa, cel tłumacza, odbiorca wirtualny, sposób przekazu i miejsce publikacji, autorytet tekstu, wyrażenia oceniające i nacechowane emocjonalnie, znaczenie asocjacyjne, aluzja w tekście). •    Przekład jako proces: etapy analizy tekstu, skuteczność strategii komunikacyjnych, korekta przekładu. •    Funkcje języka a cechy tekstu. •    Metody tłumaczeniowe (przekład słowo w słowo, dosłowny, wierny, semantyczny, komunikatywny, idiomatyczny, wolny, adaptacja). •    Techniki tłumaczeniowe (przekład dosłowny, zapożyczenie, naturalizacja, ekwiwalent kulturowy, funkcjonalny i opisowy, analiza składnikowa, wykorzystanie wyrażeń synonimicznych, kalka tłumaczeniowa, zmiana formy gramatycznej, modulacja, tłumaczenie przyjęte, kompensacja, parafraza, wyjaśnienie w przypisie). •    Jednostka tłumaczeniowa; fałszywi i prawdziwi przyjaciele tłumacza. •    Kultura a przekład: obcość i udomowienie, tłumaczenie pojęć uwarunkowanych kulturowo, pozorna ekwiwalencja pojęć. •    Znaczenie dosłowne i przenośne w przekładzie: metafora w tłumaczeniu. •    Problem tłumaczenia neologizmów.

Wykaz literatury obowiązkowej i uzupełniającej

Literatura obowiązkowa: Beaugrande, R.A.de, W.U. Dressler. 1981. Introduction to Text Linguistics. London: Longman. Hatim, B., I. Mason. 1990. Discourse and the translator. London: Longman. Newmark, P. 1988. A Textbook ofTranslation. New York: Prentice Hall. Pisarska, A, and T. Tomaszkiewicz. 1996. Współczesne tendencje przekładoznawcze. Poznań: UAM.

10