WIEDZA LICENCJATÓW PIELĘGNIARSTWA NA TEMAT NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO 117
Badani licencjaci pielęgniarstwa posiadali umiarkowaną wiedzę w zakresie znajomości rozpowszechnienia i następstw nadciśnienia tętniczego. Polowa respondentów poprawnie zaznaczyła odsetek nadciśnienia tętniczego występującego w Polsce, natomiast studenci V roku pielęgniarstwa w 62,26% [12], Zwiększone ryzyko rozwoju miażdżycy znane było 74,14% badanym, tylko nieco więcej poprawnych wskazań udzielili studenci V roku pielęgniarstwa (81,13%), natomiast studenci uczelni wrocławskich 68,75% [12,13].
Znaczącą różnicę zaobserwowano, analizując opinie respondentów dotyczące ryzyka wystąpienia udaru mózgu, które prawidłowo zaznaczyło 78,75% studentów wyższych szkól Wrocławia [13], natomiast zarówno licencjaci, jak również studenci V roku pielęgniarstwa wskazali prawidłową odpowiedź w 100% [12], a także w odniesieniu do ryzyka niewydolności nerek, które poprawnie określiło 26,62% studentów uczelni wrocławskich [13], 67,24% licencjatów pielęgniarstwa i 90,57% studentów V roku pielęgniarstwa [12].
Wyniki zbliżone, prezentowane przez omawiane grupy, uzyskano w aspekcie znajomości ryzyka wystąpienia zawału mięśnia sercowego w przebiegu nadciśnienia tętniczego, bowiem odsetek prawidłowych wskazań wahał się w granicach 90% [12,13] oraz niewydolności serca 85-89% i chorób naczyń obwodowych 60-63% [12],
Izolowane nadciśnienie tętnicze w pomiarach gabinetowych („nadciśnienie białego fartucha”), polegające na występowaniu podwyższonych wartości BP w pomiarze klinicznym, bez stwierdzanego wzrostu w całodobowym monitorowaniu ciśnienia tętniczego (ambulatory bloodpres-sure measurement - ABPM) lub w pomiarach domowych [1,5,9,15], znane było w bardzo małym stopniu zarów no licencjatom, jak i studentom w przededniu ukończenia studiów magisterskich (odpowiednio 9,48% i 11,32% poprawnych wskazań) [12],
Analiza statystyczna uzyskanych wyników potw ierdziła statystycznie istotne różnice prawidłowych wskazań w zależności od stażu, miejsca pracy i zajmowanego stanowiska w grupie licencjatów pielęgniarstwa, natomiast takich zależności nie stwierdzono w grupie studentów V roku [12].
1. Średnio połowa badanych dysponuje aktualną wiedzą dotyczącą klasyfikacji wartości ciśnienia tętniczego oraz rozpowszechnienia nadciśnienia tętniczego, a co trzeci respondent potrafi wskazać jego następstwa, natomiast tylko co dziesiąta osoba prawidłowo interpretuje zjawisko izolowanego nadciśnienia tętniczego w pomiarach gabinetowych.
2. Wskazana jest większa popularyzacja w grupie studentów pielęgniarstwa studiów pierwszego stopnia wiedzy dotyczącej aktualnej klasyfikacji ciśnienia tętniczego oraz rozpowszechnienia i następstw1 nadciśnienia tętniczego.
1. Kaptan N.M.: Nadciśnienie tętnicze - aspekty kliniczne. Wyd. Czelej. Lublin 2006, 1-176.
2. Wyrzykowski li.: Nadciśnienie pierwotne. In: Nadciśnienie tętnicze. Eds: A. Januszewicz, W. Januszewicz, E. Szczepańska-Sadowska, M. Sznajderman. Medycyna Praktyczna, Kraków 2004, 521-534.
3. Kawecka-Jaszcz K.. Kocemba./.: Nadciśnienie tętnicze. In: Kardiologia. Ed. T. Mandecki. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2005,442-502.
4. Rywik S„ Broda G„ Zdrojewski T.\ Epidemiologia nadciśnienia tętniczego. In: Nadciśnienie tętnicze. Eds: A. Januszewicz, W. Januszewicz, E. Szczepańska-Sadowska, M. Sznajderman. Medycyna Praktyczna, Kraków 2004,385-399.
5. Zalecenia ESH/ESC dotyczące leczenia nadciśnienia tętniczego - 2007 rok. Nadciśn. Tętn. 2007, 11, Suppl. D, 1-22.
6. Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym. Wytyczne Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego oraz Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce. Nadciśn. Tętn. 2008,12,5,317-342.
7. WilliamsB.. Poulter N.R.. BrownM.J., DavisM„ Mclnnes G.T.. Poller J.F. el al.: Guidelines for managament of hypertension: report of the fourth working party of the British Hypertension Society, 2004 - BHS IV. J. Hum. Hypertens. 2004, 18,139-185.
8. Europejskie wytyczne dotyczące prewencji chorób sercowo-naczy-niowych w praktyce klinicznej - wersja skrócona. Kardiol. Pol. 2008, 66,4, Suppl. 1,25-28.
9. The Seventh Report of the Joint National Commilłee on Prevention. Detection, Evaluation. and Treatment of High Blood Pressurc. NH Pub-lication No. 04-5230. August 2004, 1-17.
10. Middeke M: Nadciśnienie tętnicze. Wyd. Czelej, Lublin 2006,23-64.
11. Januszewicz W.. Januszewicz A.. PrejbiszA.. Kabał M: Wytyczne i zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym. In: Postępowanie z chotym o dużym ryzyku seicowo-naczyniowym. Eds: A. Januszewicz, M. Naruszewicz. W. Rużyllo. Medycy na Praktyczna. Kraków 2005, 249-266.
12. Grabowska H.. Narkiewicz K„ Grabowski W.. KrajewskaM., Gaworska-Krzemińska A.. Świetlik D.: Wiedza studentów V roku pielęgniarstwa nt. rozpowszechnienia, klasyfikacji i następstw nadciśnienia tętniczego. In: Problemy terapeutyczno-pielęgnacyjne: od poczęcia do starości. Eds: E. Krajewska-Kulak. M, Szczepański, C. Łukaszuk. J, Lewko. Akad. Med. w Białymstoku, Białystok 2007,315-321.
13. Zawadzki M.. Poręba R.. GaćP.. Lewczuk K.. Pawlas K., Andrzej akii.: Wiedza studentów uczelni Wrocławia na temat nadciśnienia tętniczego. Nadciśn. Tętn. 2007, 11, 5,418-427.
14. Gryglewska B., Kierzkowska /., Grodzicki I'.: Stan przednadciśnie-niowy - wiedza studentów VI roku wydziału lekarskiego. Nadciśn. Tętn. 2006, 10,5,470.
15. KabatM.. PęczkowskaM„ Cendrowska-Demkow /.: Pomiar ciśnienia tętniczego. In: Nadciśnienie tętnicze. Eds: A. Januszewicz, W. Januszewicz. E. Szczepańska-Sadowska. M. Sznajderman. Medycyna Praktyczna, Kraków 2004,423-431.