„Ściąganie” rozumiane jest jako korzystanie podczas egzaminów z wyników uzyskanych przez ich kolegów albo z materiałów przygotowanych wcześniej. Można powiedzieć, że jest to częste zachowanie w polskich szkołach i temat wielokrotnie podejmowany przez osoby zajmujące się procesem dydaktycznym1. W sytuacji, kiedy uczeń korzysta z pomocy drugiej osoby, otrzymuje świadectwo, które nie odzwierciedla wyników jego kształcenia, nie opisuje rzeczywistej wiedzy i umiejętności, które dotychczas zdobył. Jednocześnie pomniejsza wartość świadectw i dyplomów wszystkich uczniów. Oczekuje się, że wyniki każdego egzaminu będą ważną diagnozą dla ucznia, rodzica, a szczególnie szkoły. Jeśli rozpoznanie wiedzy i umiejętności, jakie posiadł uczeń, zachodzi na podstawie fałszywych danych, to trudno jest odnaleźć problemy, jakie mają zdający. Pojawia się także podejrzenie, że w danej szkole lub na uczelni znajdują się nie te osoby, które rzeczywiście na to zapracowały. Fałszywie orzeka się o kwalifikacjach intelektualnych i zawodowych człowieka. Egzamin, którego wynik nie jest prawdziwą oceną wiedzy i umiejętności ucznia, a na przykład jego kolegi lub wynikiem pomocy osoby dorosłej może mieć negatywne następstwa w skali społecznej. Na rynek pracy wejdą na przykład osoby o fikcyjnych kwalifikacjach.
Prezentowany raport dotyczy zagadnień związanych z etyczną stroną realizacji zadań oświatowych. Przedmiot badań jest więc zawarty w subiektywno-świadomościowej sferze każdego ucznia. Postawa wobec ściągania jest wynikiem działania mechanizmów kontroli społecznej, realizowanych poprzez system edukacji, lecz przede wszystkim norm ustalanych w wyniku zetknięcia się wpływów rówieśników, nauczycieli oraz rodziców.
Raport ten w warstwie idiograficznej przedstawia istotę tego zjawiska. Wnioski czynione na poziomie eksplanacyjnym mają przyczynić się do znalezienia listy czynników warunkujących to zjawisko. Jednak głównym jego celem jest stworzenie praktycznych dyrektyw pomocnych w ograniczeniu jego występowania.
3
Między innymi: http://www.ptde.Org/file.php/1/Archiwum/XII/OSZUSTWO_EGZAMINACYJNE.pdf, www.oke.krakow.pl/inf/filemgmt/visit.php7licM507, http://www.ptde.0rg/file.php/1/Archiwum/XII/O_polsk_kampani_na_rzecz.pdf, http://studia.wszop.edu.pl/matura/biuletyn_badawczy_CKE_egzamin/biuletyn_7.pdf.