Preambuła
pragnąc m zawsze zagwarantować prawa obywatelskie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot.
Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywamy, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obowiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospolitej Polskiej.
Preambuła (w średniowiecznej łac.: praeambulum - wstęp; w późniejszej łac.: praeambulus - poprzedzający; łac. preambulus -idący przodem, idący przed kimś), inaczej arenga, jest to wstępna część do aktu prawnego, zwykle o ważnym znaczeniu politycznym (np. do umów międzynarodowych, do konstytucji), umieszczana między tytułem a przepisami merytorycznymi, zawierająca najczęściej: motywy wydania aktu, cele, którym ma służyć, lub funkcje, jakie ma spełniać. Preambuła umieszczana jest zazwyczaj w konstytucjach państw (np. Konstytucja RP, Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki) czy umowach międzynarodowych (np. Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych). Preambuły można także spotkać w ustawach (np. ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania; tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 231, poz. 1965 z późn. zm.).
Preambuła Konstytucji RP wyraża kierunki tworzenia prawa, w szczególności tworzenia ustaw. Pisana jest w sposób ciągły, języ-
18