2212791080

ROZDZIAŁ 2. Opis procesu technologicznego stali

2.1. Procesy produkcji stali

Stal ma szczególne własności technologiczne, dzięki czemu jest jednym z najczęściej stosowanych materiałów konstrukcyjnych, produkowane są z niej również narzędzia i wiele innych sprzętów, elementów służących nam każdego dnia. Stalą nazywa się cieplnie i plastycznie obrabiany stop żelaza, w którym zawartość węgla jest mniejsza od 2%. Stal charakteryzuje się łatwością przerabiania, można zmieniać jej własności fizyko - chemiczne. Dzięki temu ciągle prowadzone są badania, aby otrzymać stopy stali o nowych właściwościach oraz nowych zastosowaniach. Szczególne cechy stali wynikają z jej składu oraz procesu uzyskiwania. Materiały wsadowe, z jakich wytwarza się stal, można podzielić na dwie grupy: metaliczne i niemetaliczne. Do materiałów metalicznych zalicza się surowce zasadnicze, tj. złom żeliwny lub stalowy, surówka przeróbcza. Odtleniacze oraz dodatki stopowe (żelazostopy), które wykorzystuje się do odtleniania stali albo do wzbogacenia jej składu chemicznego dodaje się w końcowym okresie procesu lub już po jego zakończeniu. W grupie materiałów niemetalicznych wyróżnia się takie składniki jak topniki oraz utleniacze. Przykładowymi topnikami są (CaO), piasek (SiCh), fluoryt (CaF2), boksyt (AI2O3), kamień wapienny (CaC03). W celu utleniania domieszek wsadu metalowego i doprowadzenia ich do żużla stosuje się utleniacze - rudę żelaza, zendrę walcowniczą, wdmuchiwany tlen lub powietrze. Proces wytwarzania samej stali dzieli się na trzy etapy:

•    wytapianie - proces ten ma miejsce w konwerterze lub w elektrycznym piecu łukowym. Kąpiel metalowa przechodzi proces świeżenia oraz odfosforowania, następnie stal jest podgrzewana do temperatury, w której stal osiąga prawidłową konsystencję, aby odlać ją do kadzi,

•    rafinacja - na tym etapie wykonywany jest proces odsiarczania, odtleniania oraz usunięcia wtrąceń niemetalicznych,

•    odlewanie - płynna stal wlewana jest pod kontrolą z kadzi do przelotowej wlewnicy. Po skrzepnięciu przybiera kształt formy. Odlew stalowy ma temperaturę około 1000°C. [1]

Na rysunku 1 została przedstawiona kolejność oraz schemat produkcji stali.

6