Chemia produktów naturalnych
wodorotlenku 0,5 M roztworem kwasu solnego lub siarkowego. Odczytać z biurety objętość zużytego do miareczkowania roztworu kwasu.
OBLICZENIA
1 g Tłuszczu (olejku) reaguje z 20 mL 0,5 M alkoholowego roztworu wodorotlenku potasu lub sodu w wyniku czego dochodzi do zmydlenia lipidu/estru i wytworzenia soli sodowej lub potasowej (mydła). Miareczkowanie wykonuje się w celu przeprowadzenia w siarczan lub chlorek nadmiaru (nieprzereagowanego z olejkiem) wodorotlenku potasu lub sodu i na tej podstawie wyznacza się liczbę estrową.
Liczbę estrową oblicza się ze wzoru:
28 -A
L.estr. = ——— A - liczba mL 0,5 M alkoholowego roztworu wodorotlenku
zużytego do miareczkowania 28 - masa 0,5 mola wodorotlenku potasu
S - ilość użytego tłuszczu/olejku w gramach
Jeżeli do oznaczenia stosuje się 0,5 M alkoholowy roztwor wodorotlenku sodu, to należy podstawić do wzoru liczbę 20 odpowiadającą masie 0,5 mola NaOH.
Jeżeli wzór chemiczny estru jest znany, to wynik oznaczenia można podać w % :
L.estr. = ^ ^ % M - ciężar cząsteczkowy kwasu
A - liczba mL 0,5 M alkoholowego roztworu wodorotlenku S - ilość użytego tłuszczu/olejku w gramach
Liczbę estrową można przeliczyć na zawartość procentową estru w olejku i odwrotnie.
Zaw. estru % =
M ■ l.estr.
zaw.estru% ■ 560
W pracach naukowych dotyczących olejków podawana jest także liczba zmydlania będąca sumą liczby kwasowej (por. ćwiczenie 3.3.) i liczby estrowej.
12
Opracowanie: Joanna Kurek i Anna K. Przybył