2500335677

Epidemiologia i wybrane czynniki ryzyka pylicy górników kopalń węgla w województwie śląskim

Alina Mroczek Karolina Król', Grzegorz Hudzik², Renata Złotkowska ¹

¹    Śląski Uniwersytet Medyczny, Zakład Medycyny Społecznej i Profilaktyki

²    Wojewódzki Inspektor Sanitarny, Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Katowicach.

Dane do korespondencji:

Dr hab. n. med. Renata Złotkowska

Śląski Uniwersytet Medyczny, Zakład Medycyny Społecznej i Profilaktyki,

ul. Piekarska 18,41-902 Bytom

tel. [phone], e-mail: [e-mail]

STRESZCZENIE

WSTĘP

W ostatnich latach pylice płuc były najczęściej stwierdzaną chorobą zawodową w Polsce. CEL PRACY

Celem pracy była ocena częstości występowania i identyfikacja czynników ryzyka pylicy płuc u pracujących w śląskich kopalniach węgla kamiennego w latach 2003-2011.

MATERIAŁ I METODY

Z regionalnych statystyk zebrano dane epidemiologiczne dotyczące pylicy płuc u górników z lat 2003-2011. Wykorzystano także dane z dokumentacji dwóch zakładów górniczych z województwa śląskiego: z wysokim i średnim wskaźnikiem zapadalności na pylicę płuc, kolejno nazwane KWK1 i KWK2. Dokonano analizy pod względem wieku pracowników, okresu narażenia, poziomu stężenia pyłu i liczby stanowisk pracy, na których odnotowano wartości pyłu przekraczającego najwyższe dopuszczalne stężenia (NDS).

WYNIKI

Odnotowano 3723 przypadki pylicy górników kopalń węgla w woj. śląskim. W KWK1 stwierdzono 413 przypadków, 161 w KWK 2. Średni wiek pracowników z pylicą wynosił: w KWK1 56 lat (min 34; max 87), w KWK2 58 lat (min 35; max 85). Średni okres narażenia na działanie pyłu węglowego wyniósł: w KWK1 24 lata (min 3; max 36), w KWK 2 również 24 lata (min 5; max 38). Przekroczenie NDS dla pyłu całkowitego odnotowano: w KWK 1 dla 80% stanowisk i 84% w KWK2. NDS pyłu respirabilnego przekroczono dla: 76% stanowisk wKWKl i 81% w KWK 2.

WNIOSKI

Dane epidemiologiczne, potwierdzają wiodącą rolę pylic w strukturze chorób zawodowych w woj. śląskim. Analiza danych z poszczególnych kopalń pozwoliła na przedstawienie najważniejszych czynników ryzyka pylicy górników kopalń węgla. Wyniki wskazują na potrzebę ciągłego monitorowania zagrożeń zdrowia pracujących w górnictwie oraz zmian w prowadzonej profilaktyce zdrowotnej.

Słowa kluczowe: pylica płuc, pylica górników węgla, kopalnia węgla kamiennego, choroby zawodowe

14