2500335687

Poczucie koherencji u pacjentów ze schorzeniami kardiologicznymi

Janusz Kocjan¹, Andrzej Knapik¹

'Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Wydział Nauk o Zdrowiu, Studium Wychowania Fizycznego i Sportu

Adres do korespondencji: Janusz Kocjan, ul. Legionów Polskich 36/23, 32-300 Olkusz, nr tel: [phone], email: [e-mail]

STRESZCZENIE:

Wstęp:

Uogólnione zasoby odpornościowe są jednym z głównych czynników w genezie zdrowia. Poczucie koherencji, będące najważniejszym założeniem w koncepcji salutogenetycznego modelu zdrowia, pozwala równoważyć wymagania i zasoby organizmu w konfrontacji z czynnikami stresogennymi.

Cel pracy:

Celem pracy była ocena poczucia koherencji u pacjentów klinicznych ze schorzeniami kardiologicznymi. Postanowiono również zbadać zależność między wybranymi determinantami: wiekiem, parametrami morfologicznymi oraz poziomem lęku i depresji a ogólnym poczuciem koherencji i poszczególnymi jego komponentami.

Materiał i metody:

Zbadano 115 osób w wieku 40 - 84 lat: 50 kobiet (x=63,46; SD= 11,19) i 65 mężczyzn (x=64,65; SD=10,59). W badaniu wykorzystano Kwestionariusz Orientacji Życiowej (SOC-29) oraz Szpitalną Skalę Lęku i Depresji (HADS), które uzupełniono o autorską metryczkę. Analiza statystyczna obejmowała wykonanie statystyk opisowych (mean, SD), obliczenie współczynników korelacji Pearsona oraz poziomu różnic (ANOVA).

Wyniki:

Badani prezentowali obniżone poczucie koherencji w ujęciu ogólnym, jak i w poszczególnych jego komponentach. Odnotowano słabą, ujemną zależność pomiędzy wiekiem a poczuciem zaradności i sensowności oraz silną, ujemną korelację pomiędzy poziomem depresji a wszystkimi komponentami koherencji u badanych mężczyzn. U kobiet korelacje były słabsze, ale istotne statystycznie i dotyczyły wpływu lęku na: globalne poczucie koherencji oraz poczucie zaradności. Przebyte interwencje kardiochirurgiczne nie determinują poczucia koherencji ani u kobiet, ani u mężczyzn.

Wnioski:

1. Obniżone poczucie koherencji może predysponować do wystąpienia schorzeń kardiologicznych oraz przyczyniać się do nieprzestrzegania zaleceń prozdrowotnych w trakcie leczenia.

2. Obecność chorób współtowarzyszących wpływa na obniżenie ogólnego poczucia koherencji zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.

3.    Mężczyźni wykazują silniejsze poczucie koherencji w porównaniu z kobietami.

Słowa kluczowe:    poczucie koherencji, globalna orientacja życiowa, schorzenia

kardiologiczne

5