Zadanie 2.13
Blokiem wymiaru p x q macierzy A = [o,j] nazywamy jej podmacierz utworzoną przez elementy ay leżące na przecięciu ustalonych p wierszy i q kolumn. Na przykład macierz kwadratowa A stopnia n może być podzielona w następujący sposób na cztery bloki
A= \ An A.12 1,
[ ^21 ^22 J
gdzie bloki Au i A22 są macierzami kwadratowymi stopnia k i n — k, odpowiednio. Macierze w postaci blokowej nazywa się też macierzami blokowymi. Działania na macierzach blokowych wykonuje się zgodnie z tymi samymi zasadami, co na macierzach o elementach liczbowych.
Niech macierz kwadratowa B stopnia n będzie podzielona na bloki tak jak powyżej macierz A. Łatwo można pokazać, że iloczyn AB można zapisać w następującej postaci blokowej:
_ r M\B\\ + A12B21, ^n#i2 + A12B22 1
y A2\B\\ + A22B21, A21B12-\-A22B22 J
W szczególności A2 można zapisać tak:
^11-^11 + A12A21, AnAu + A12A22 A21 Au + A22A21 , ^21^12 + ^22-^22
(a) Niech blok A21 będzie zerowy, a bloki przekątniowe A\\ i A22 niech będą nieoso-bliwe. Wykazać (korzystając z definicji macierzy odwrotnej i mnożenia macierzy w postaci blokowej), że wówczas
a-i _ [ ^n1 -AuAi2A22 1
' 1 |
2 |
0 |
0 ' |
’ 1 |
2 |
0 |
0 ' | |
2 |
1 |
0 |
0 |
, B = |
2 |
1 |
2 |
0 |
0 |
0 |
1 |
2 |
0 |
2 |
1 |
2 | |
0 |
0 |
2 |
1 |
0 |
0 |
2 |
1 |
Macierz A (i B) podzielić na cztery bloki stopnia 2. Zastosować powyższe wzory do obliczenia A2, AB i A-1.
(b) Niech
Uwaga. Postać blokowa macierzy nie jest w programie wykładu.
Zadanie 2.14
(Eliminacja Gaussa-Jordana) W trakcie eliminacji Gaussa, zastosowanej do układu równań liniowych z nieosobliwą macierzą, układ jest przekształcany do układu równoważnego z macierzą trójkątną górną (z ewentualnym przestawianiem równań, czyli wierszy macierzy układu i prawej strony). Proces ten można kontynuować przekształcając układ do układu z macierzą przekątniową (za pomocą elementarnych przekształceń "zerując” elementy macierzy układu powyżej głównej przekątnej), który bardzo łatwo można rozwiązać. Metoda ta nazywa się eliminacją Gauss a-Jordana. Rozwiązać za pomocą eliminacji Gaussa-Jordana, któryś z układów równań liniowych podany w poprzednich zadaniach.
16